Międzynarodowy zespół z udziałem badaczy z UJ przyjrzał się bakteriom wywołującym paradontozę. I rozgryzł, jak działa u nich system transportu peptydów. Odkrycie to może przyczynić się do opracowania leków, zatrzymujących rozwój takich patogenów.
Międzynarodowy zespół naukowców, w skład którego wchodzą także badacze z Uniwersytetu Jagiellońskiego, opublikował w „Nature Microbiology” badania dotyczące tzw. kompleksu białkowego RagAB. Kompleks ten umożliwia transport peptydów do wnętrza komórki bakterii Porphyromonas gingivalis. Bakteria ta jest głównym czynnikiem chorobotwórczym odpowiedzialnym za rozwój paradontozy.
To pierwszy do tej pory opisany taki system transportu peptydów u bakterii Gram-ujemnych – poinformowano w komunikacie na stronie UJ. I dodano, że odkrycie naukowców może przyczynić się do opracowania leków, zatrzymujących rozwój takich patogenów.
– Bakteria Porphyromonas gingivalis jest głównym patogenem odpowiedzialnym za zapoczątkowanie i rozwój paradontozy – jednej z najczęściej występujących chorób zapalnych u ludzi. Co więcej, udowodniono udział tej bakterii w takich chorobach jak: reumatoidalne zapalenie stawów, choroby sercowo-naczyniowe czy choroba Alzheimera – pisze na stronie UJ jeden z autorów pracy dr inż. Mariusz Madej z UJ.
Naukowiec wyjaśnia, że P. gingivalis nie może korzystać z cukrów jako źródła pożywienia, żywi się więc białkami gospodarza (np. albuminami z osocza). Są one jednak za duże, by mogły zostać pobrane w całości przez bakterię, dlatego P. gingivalis tnie je na mniejsze kawałki (peptydy) przy pomocy działających jak molekularne nożyczki enzymów zwanych gingipainami.
Gingipainy są przyczepione do błony zewnętrznej bakterii, ale mogą być również wydzielone do przestrzeni zewnątrzkomórkowej i dzięki temu działać na większe odległości. Pomimo kluczowej roli peptydów dla przeżycia tej bakterii, to, w jaki sposób dostawały się one do wnętrza komórki, wciąż pozostawało tajemnicą.
Jak wyjaśniono na stronie UJ, kompleks RagAB jest pierwszym dotychczas opisanym systemem transportu peptydów u bakterii Gram-ujemnych, do których należy P. gingivalis, ale również ogromna ilość innych gatunków bakterii, w tym wielu chorobotwórczych. Autorzy odkrycia mają nadzieję, że dzięki szczegółowemu opisowi struktury tego kompleksu możliwe będzie nie tylko lepsze poznanie funkcjonowania bakterii Gram-ujemnych. Pojawia się również nadzieja, że będzie można zaprojektować leki hamujące pobieranie peptydów przez ten kompleks, a przez to zatrzymujące rozwój patogenów.
W swojej pracy badacze opisali również szczegółowo preferencje P. gingivalis pod względem składu aminokwasowego pobieranych peptydów, a także ich długości.
Szczegóły dotyczące odkrycia – na stronie UJ.