25 grudnia 2014 r. weszła w życie nowelizacja ustawy regulującej prawa konsumenta. Nowela jest następstwem dyrektywy Komisji Europejskiej, która nałożyła na Państwa Członkowskie obowiązek przeprowadzenia zmian. Skutkiem dyrektywy jest natomiast utworzenie jednolitego systemu prawnego w tym zakresie na terenie całej Unii Europejskiej. Od 25 grudnia ubiegłego roku zarówno konsument jak i przedsiębiorca, którzy dzięki rozwojowi Internetu, mogą znajdować się w różnych krajach UE, nie muszą się zastanawiać nad rozwiązaniom prawnym, którym w konkretnym wypadku podlegają. Zasady zwrotu towaru czy gwarancji mają być identyczne w Polsce, Grecji czy Hiszpanii.
Istotną kwestią jest fakt, że przepisy chroniące konsumentów stosuje się wyłącznie, gdy zawarte są między konsumentem (osobą fizyczną) a przedsiębiorcą (firmą). Nie można zatem stosować prawa odstąpienia od umowy, gdy zawarliśmy ją z osobą nie prowadzącą działalności gospodarczej czy nie reprezentującej przedsiębiorstwa.
Termin na odstąpienie od umowy bez podania przyczyny
Najważniejszą zmianą, z punktu widzenia kupującego, wprowadzoną nowelizacją jest wydłużenie terminu odstąpienia od umowy bez podawania przyczyny. Do czasu nowelizacji termin ten wynosił 10 dni. Obecnie na zastanowienie się nad tym czy dokonaliśmy słusznego zakupu mamy aż dwa tygodnie. Dotyczy to oczywiście wyłącznie sytuacji, gdy zakupu dokonaliśmy poza siedzibą przedsiębiorcy lub za pomocą środków komunikowania się na odległość. W praktyce odnosi się to do umów zawieranych np. w domu z akwizytorem (kredyty tzw.”chwilówki”, ubezpieczenia, umowy z zakładami energetycznymi i telekomunikacyjnymi) oraz tych zawieranych przez telefon czy Internet (telezakupy, wygrane aukcje internetowe).
Dodatkowo ustawa nakłada na przedsiębiorcę obowiązek wysłania razem z umową czy towarem formularza odstąpienia od umowy. W przypadku niedostarczenia go kupującemu termin do odstąpienia od umowy wydłuża się do 1 roku. Warto o tym pamiętać, gdyż w tym przypadku nie musimy się w ogóle tłumaczyć z przyczyn rozwiązania umowy. Samo oświadczanie o odstąpieniu jest dla niego wiążące.
Reklamacja jako kolejna forma rozwiązania umowy
Zanim przejdę do opisywania form postępowania w ramach gwarancji, warto przybliżyć również sytuację, w której kupujący domaga się zwrotu towaru nieposiadającego wad. Zwrot towaru, który nie jest dokonywany w ramach opisanego wyżej, odstąpienia od umowy jest wyłącznie przejawem dobrej woli sprzedającego. W związku z tym, jeśli w jednym sklepie zobaczymy tabliczkę z napisem „Zwrot towarów w terminie 7 dni” nie będzie to oznaczało, że takie uprawnienie będzie nam również przysługiwało stoisko obok. Watro zatem zapytać sprzedawcę o możliwość zwrotu przed dokonaniem zakupu towaru.
Reklamacja natomiast, w odróżnieniu od odstąpienia od umowy i zwrotu towaru dotyczy towarów i usług, które posiadają wady. Aby skutecznie zareklamować towar musimy wykazać, że jest on wadliwy. Wada może mieć charakter fizyczny np.: brak części składowej produktu, jak również charakter prawny np.: nie należy do sprzedającego. Jeśli uznamy,że zakupiony przez nas towar jest wadliwy możemy przystąpić do reklamacji. Możemy tego dokonać korzystając z dwóch przysługujących nam wariantów. Są nimi rękojmia i gwarancja. O ile gwarancja wynika z umowy zawartej z konsumentem i jej warunki przedstawione są w tzw. karcie gwarancyjnej rękojmia regulowana jest przez przepisy kodeksu cywilnego. Rękojmia to odpowiedzialność przedsiębiorcy za wady, która trwa przez 2 lata od momentu sprzedaży. W ramach rękojmi klient może żądać wymiany produktu na nowy, odstąpienia od umowy jak również naprawy wadliwego towaru czy też obniżenia jego ceny. Nie można korzystać z obu przedstawionych wariantów jednocześnie. Jednak, jeśli postępowanie gwarancyjne przebiegnie nie po naszej myśli, mamy ciągle możliwość dochodzenia naszych praw wynikających z rękojmi.
Nowelizacja przepisów konsumenckich nakłada na przedsiębiorcę dodatkowe obowiązki odnoszące się do informowania konsumenta o szczegółach zawieranej umowy jak i przysługujących uprawnieniach.
Wszystkie zmiany, które nastąpiły 25 grudnia 2014 r. oraz porady konsumenckie opisane są na stronie internetowej www.prawakonsumenta.uokik.gov.pl
Piotr Puchalski Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 12230
