Wiele starszych osób codziennie przyjmuje różne leki i suplementy. Niestety, od jakiegoś czasu niektóre farmaceutyki stają się trudno dostępne lub niedostępne, co dla osób z przewlekłymi chorobami stanowi duży problem.
Jakich leków może obecnie brakować i jakie są przyczyny tego stanu rzeczy? Jak sprawdzić, w której aptece znajdziesz potrzebne lekarstwa?
Media już od jakiegoś czasu informują, że w aptekach brakuje niektórych leków. Jako przyczyny tego problemu podają cztery główne czynniki.
- Uzależnienie od Azji – w produkcji substancji czynnych (API), które wchodzą w skład leków, przodują Chiny i Indie, a wytwórcy farmaceutyków są uzależnieni od ich dostaw. Wystarczy zastój w azjatyckich fabrykach lub zwiększone zapotrzebowanie na leki, abyśmy odczuli to na własnej skórze.
- Wzrost zachorowań na grypę – szczyt zachorowań rozpoczął się szybciej niż w poprzednich latach i trwa dłużej, co przełożyło się na zwiększony popyt na leki przeciwgrypowe, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe czy przeciwwirusowe.
- Wojna w Ukrainie i związany z tym kryzys ekonomiczny i energetyczny.
- Decyzje biznesowe producentów, np. o zakończeniu produkcji niektórych leków, wynikające z odgórnych, globalnych strategii koncernów farmaceutycznych. To także sytuacje związane z problemami technologicznymi czy wstrzymaniem dystrybucji.
Problem z dostępnością leków mogą mieć nie tylko osoby chorujące na infekcje sezonowe, ale również te, które zmagają się z chorobami przewlekłymi.
W styczniu 2023 r. Ministerstwo Zdrowia ogłosiło listę leków zagrożonych brakiem dostępności. Znalazły się na niej leki na cukrzycę, astmę, POChP, schizofrenię, a także niesteroidowe leki przeciwzapalne, preparaty dermatologiczne, antybiotyki, środki wspomagające trawienie, przeciwbólowe i przeciwzakrzepowe.
Jak sprawdzić dostępność leków?
Szukanie trudno dostępnych leków w aptekach potrafi zająć wiele czasu i kosztować dużo wysiłku.
Jeżeli obsługujesz komputer lub smartfon, zamiast chodzić od apteki do apteki, skorzystaj z wyszukiwarki: KtoMaLek.pl.
Wystarczy, że wskażesz interesującą Cię lokalizację i podasz nazwę potrzebnego leku, a wyszukiwarka pokaże listę pobliskich aptek, w których produkt jest dostępny. Możesz też sprawdzić dostępność leku na stronie www.gdziepolek.pl. Zanim pojedziesz do wybranej apteki, warto go zarezerwować, klikając w przycisk „rezerwuj” – na wypadek gdyby było to ostatnie opakowanie leku w magazynie apteki.
Poczekaj też na potwierdzenie z apteki w formie wiadomości SMS lub e-mail.
Dopiero po jej otrzymaniu wybierz się po odbiór lekarstwa. Jeżeli nie korzystasz z Internetu, dobrym sposobem na sprawdzenie dostępności leku jest telefoniczna informacja pacjenta – 800 190 590. Dzwoniąc pod ten numer, dowiesz się, w której aptece kupisz potrzebne lekarstwo. Infolinia działa przez całą dobę, 7 dni w tygodniu.
Pomocy w sprawdzeniu dostępności możesz też poszukać w centrach seniora lub w pobliskiej w aptece.
O czym warto wiedzieć, przyjmując leki?
Seniorzy często zmagają się z wieloma chorobami i dolegliwościami. Odwiedzają wiele lekarzy specjalistów, a każdy z nich przepisuje im leki. W takim przypadku warto poprosić lekarza prowadzącego lub geriatrę o weryfikację zażywanych lekarstw, aby wykluczyć możliwość dublowania się substancji czynnych.
W takiej sytuacji prawdopodobnie część z nich będzie można odstawić lub zmniejszyć ich dawkę. Jeśli jednak lekarz uzna, że wszystkie leki są niezbędne, należy przyjmować je regularnie i zgodnie z jego zaleceniem.
Terapii nie należy przerywać, nie wolno także na nich oszczędzać, zażywając leki np. co drugi dzień lub w mniejszej dawce. Postępując w ten sposób, możemy spowodować nasilenie objawów choroby lub doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia.
Istotny jest też sposób przyjmowania farmaceutyków. Warto czytać dołączone do nich ulotki, ponieważ niektóre z nich zaleca się stosować przed jedzeniem, inne po jedzeniu, a jeszcze inne w trakcie posiłku. Kwestia ta jest bardzo istotna dla ich przyswajania i możliwych interakcji.
Duże znaczenie ma też płyn, którym popijamy tabletki – najlepsza jest szklanka wody niegazowanej. Niewskazane jest popijanie leków sokami owocowymi, szczególnie grejpfrutowym, kawą, mlekiem, herbatą czy ziołami. Niestety wiele z nas, często w pośpiechu, przyjmuje produkty lecznicze, popijając je zaledwie kilkoma łykami wody lub płynami innymi niż woda. Jest to błąd, który może mieć istotny wpływ na efekt farmakoterapii.