116 lat tramwai elbląskich

116 lat tramwai elbląskich
Fot. Adminstrator

Najpierw pojawiły się we Wrocławiu, następnie u nas. Choć władza PRL chciała je usunąć podobnie jak w Olsztynie – pozostały i do dziś, jak od pokoleń, służą mieszkańcom naszego miasta. Tramwaje elbląskie, bo o nich mowa, obchodzą dziś swoje 116 urodziny.

Era komunikacji miejskiej w naszym mieście rozpoczęła się wraz z rozwojem, zarówno urbanistycznym jak i gospodarczym miasta, w XIX w. W tym czasie Elbląg potrzebował środka komunikacji, który sprawnie połączy dzielnice mieszkalne z centrum, dworcami i powstającymi zakładami pracy.
Ówczesne władze w 1884 roku, zleciły opracowanie projektu sieci tramwajowej. Jedenaście lat później, berlińska firma Union Elektricitäts Gesellschaft, w przeciągu dziewięciu miesięcy, wybudowała elektrownię przy ul. Szpitalnej, mizę tramwajową i pierwsze dwie z pięciu zaplanowanych linii.
Uroczyste oddanie do użytku pierwszych dwóch, czterokilometrowych linii odbyło się 22 listopada 1895 roku. Trasa jednej z nich biegła od Dworca nad rzekę Elbląg, a druga z Pl. Słowiańskiego do ul. Królewieckiej. Dwa lata później powołano spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Tramwaje Elbląskie, co miało usprawnić zarządzanie rozrastającym się przedsiębiorstwem. Firma systematycznie powiększała swój tabor stając się jednym z najpopularniejszych środków transportu w mieście. Wówczas wymieniono stare, drewniane słupy trakcyjne na betonowe i przyłączono zasilanie z elektrowni miejskiej.

W roku 1927 uruchomiono nową linię łączącą ul. Obrońców Pokoju przez Browarną, Pocztową, Plac Słowiański, 1 Maja, Bema z ul. Saperów. Jednocześnie przy ul. Browarnej 91 powstała nowoczesna zajezdnia, która jest użytkowana do dzisiaj.

Wybuch II Wojny światowej spowodował, że Elbląg stał się zapleczem przemysłowym dla Niemiec. Wzrosła tym samym liczba ludności. Komunikacja miejska musiała sprostać więc wyższym wymaganiom. Rozwój zahamowany został poprzez przejście wojsk radzieckich przez Elbląg pod koniec wojny. Rosjanie grabili i niszczyli wszelkie instytucje i urządzenia komunalne. Również komunikacja tramwajowa poniosła ogromne straty.

Tuż po wojnie władze miasta postanowiły odbudować niemal całkowicie zniszczoną infrastrukturę.  Wówczas do Elbląga przyjeżdża grupa warszawskich tramwajarzy, która decyzją ówczesnych władz miasta ma odbudować i uruchomić komunikację tramwajową w mieście. Do Elbląga przyjeżdża grupa warszawskich tramwajarzy, która decyzją ówczesnych władz miasta ma odbudować i uruchomić komunikację tramwajową w mieście. 6 czerwca 1946 r. udaje się uruchomić linię nr 1 o długości ok.4,5 km (Dworzec-Obr.Pokoju), a w trzy miesiące później ruszają tramwaje na linii nr 2 (ul.Marymoncka-ul.Bema).Rok później otwarto trzecia linię (Pl.Słowiański-Agrykola).

Od początku istnienia aż do roku 1956 elbląska sieć eksploatowana była wyłącznie poprzez tramwaje dwukierunkowe, dlatego aż do lat 50. nie posiadała ani jednej pętli. Wraz z wprowadzaniem do ruchu nowych polskich tramwajów typu Konstal 5N, stopniowo likwidowano końcówki i zamieniano je w pętle, umożliwiające zawracanie tramwajom jednokierunkowym. Wiązało się to również z likwidacją niektórych odcinków, jeżeli nie było miejsca na budowę pętli. Taki los spotkał m.in. historyczną linię do parku Bażantarnia, którą skrócono aż o 700 metrów. Całkowicie natomiast zlikwidowano linię tramwajową na ulicy Traugutta i Agrikola.

Elbląskie tramwaje są od początku swojego istnienia są również nietypowe, jeśli chodzi o rozstaw szyn, który wynosi  1000 mm. Z tego tez względu na  przełomie lat 60. i 70. władze PRL postanowiły wycofać tramwaje z naszego miasta wzorem chociażby Olsztyna, tak się jednak nie stało. Tramwaje pozostały w naszym mieście i są w nim do dziś. Nie uległ również zmianie rozstaw szyn.

Od 1980 zaczęły napływać do naszego miasta nowe tramwaje 805Na, jeżdżące do dziś, a w 1986 przedłużono linię tramwajową na nowo powstałe osiedle Zawada.

Na początku 1997 leciwe już 5N zmieniły niewiele młodsze poniemieckie GT6. W 2006 roku elbląski tabor wzbogacił się również o nowoczesne PESY 121N, popularnie zwane „ogórkami”. Ich prezentacja zbiegła się otwarciem nowego  torowiska w kierunku ul. Fromborskiej os. Nad Jarem.
Obecnie po elbląskich torach porusza się 42 wagony: 21 sztuk typu: Konstal 805Na (eksploatowanych od 1980 r.), 15 wagonów – Düwag GT6 (eksploatowanych od 1995 r.) oraz 6 – „ogórków” (eksploatowanych od 2006 r.).  RS Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 7578

Print Friendly, PDF & Email