Zamiast protestować przeciw kolejnej wycince drzew, aktywiści z Pszczyny przekonali władze do powołania zespołu do ochrony dziedzictwa przyrodniczego. Na terenie Zagłębiowsko-Górnośląskiej Metropolii pojawiły się brajlowskie oznaczenia na przystankach autobusowych i tramwajowych. W Opolu rodzice zaczęli dążyć do utworzenia szkoły dla dzieci ze spektrum autyzmu.
To przykładowe zmiany zainicjowane przez uczestników ogólnopolskiej akcji Masz Głos Fundacji Batorego, które zostały docenione Nagrodami Super Samorząd i Super Głos.
W tym roku jury przyznało także Nagrodę Specjalną dla społeczności Międzyrzeca Podlaskiego za pomoc uchodźcom z Ukrainy.
Laureaci zostali wybrani z grona 180 uczestników ubiegłorocznej edycji akcji Masz Głos, która od 17 lat pomaga społecznikom i władzom samorządowym w całej Polsce rozwiązywać lokalne problemy poprzez dialog i partnerską współpracę.
– W 2022 roku środowiska lokalne wyszły z pozycji petentów, fazy załatwiania prostych spraw i śmiało wkroczyły na scenę lokalnego życia, upominając się o partnerskie zarządzanie. Dostrzegam tutaj wspięcie się na wyższy poziom partycypacji społecznej – mówi Jerzy Stępień, który zasiada w gronie jurorów nagrody Super Samorząd obok Edwina Bendyka, Olgi Gitkiewicz, Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz i Bartosza Węglarczyka.
– Czasy kryzysu pokazały, że organizacje społeczne często dysponują większą wiedzą o problemach, niż lokalne struktury władzy. Na szczęście druga strona otwiera się na tę wiedzę i potrafi wspólnie z mieszkańcami budować system odpowiedzi na ich potrzeby– mówi Edwin Bendyk, prezes Fundacji im. Stefana Batorego.
Nagrodę Super Samorząd otrzymały organizacje społeczne i nieformalne grupy mieszkańców oraz władz samorządowych, które w tandemie i po partnersku współpracowały przy realizacji oddolnych inicjatyw poprawiających funkcjonowanie lokalnych społeczności.
Laureaci nagrody Super Samorząd 2022:
- Stowarzyszenie Pszczyna Miasto Zielone i Zarząd Powiatu Pszczyńskiego za powołanie i skuteczne działanie zespołu opiniodawczo-doradczego do spraw ochrony dziedzictwa przyrodniczego i zrównoważonego rozwoju ziemi pszczyńskiej „Drzewa dla Pokoleń” (woj. śląskie)
- Fundacja Transgresja i Zarząd Transportu Metropolitalnego za wdrożenie zmian w organizacji transportu publicznego w Metropolii Zagłębiowsko-Górnośląskiej pod kątem potrzeb osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi (woj. śląskie);
- Stowarzyszenie Aktywizacji Młodych, Samorząd Uczniowski ZSP w Rożnowie i władze Gminy Oborniki za organizację pierwszej Sesji Dialogu (woj. wielkopolskie);
- Fabryka Inicjatyw Obywatelskich „Łączy nas Iława” i władze Miasta Iława za organizację dialogu z mieszkańcami o lokalnych problemach w formie cyklu Śniadań Obywatelskich (woj. warmińsko-mazurskie);
- Młodzieżowa Rada Gminy Jabłonny i władze Gminy Jabłonna za przygotowanie i przeprowadzenie przez młodzież konsultacji społecznych dotyczących zielonego terenu w gminie z udziałem różnych grup mieszkańców (woj. lubelskie);
Nagroda Specjalna
W wyjątkowo trudnym roku, w którym odczuwaliśmy jeszcze skutki pandemii, zaczęła się wojna w Ukrainie. Mieszkańcy wielu polskich miejscowości po raz kolejny udowodnili siłę społeczeństwa obywatelskiego. Jury Nagrody Super Samorząd przyznało w związku z tym Nagrodę Specjalną. Otrzymała ją społeczność samorządowa Międzyrzeca Podlaskiego, która do pomocy uchodźcom podeszła nie tylko z wielką empatią, ale w sposób pozwalający wykorzystać energię różnych środowisk i ochotników. Było to możliwe dzięki otwarciu się lokalnych władz i urzędników – w szczególności wiceburmistrza Pawła Łysańczuka odpowiedzialnego za koordynację działań punktu humanitarnego – na partnerską współpracę z formalnymi i nieformalnymi grupami mieszkańców. Stanowiło to duże wyzwanie, ponieważ systemy zarządzania kryzysowego zwykle nie uwzględniają potencjału organizacji i grup ochotników, ale zwiększyło skuteczność działań.
– W Międzyrzecu Podlaskim zamiast wielu małych, rozproszonych i nieskoordynowanych działań, różne środowiska, ochotnicy i urzędnicy, włączyli się do jednej, wspólnej, dużej inicjatywy pomocy, i to wszystko w sytuacji trudnej emocjonalnie, w małym mieście, które nie otrzymało żadnego wsparcia z zewnątrz. To robi wrażenie – komentuje Anna Dąbrowska, współzałożycielka Lubelskiego Komitetu Pomocy Ukrainie i jedna z koordynatorek akcji Masz Głos.
Mieszkańcy mają głos
Nie wszędzie partnerska współpraca organizacji z władzami samorządowymi układa się tak dobrze, ale są miejsca w Polsce, w których mieszkańcom nie brakuje wytrwałości, aby nawet wtedy dążyć do zmian w swoim otoczeniu. Świetnie określają palące potrzeby mieszkańców, są konsekwentni, potrafią znaleźć nieoczywiste rozwiązania problemów, a przy tym zmobilizować innych do współpracy. Za to właśnie sześć grup lokalnych otrzymało Nagrodę Super Głos.
Laureatów wybrali eksperci organizacji społecznych z dużym doświadczeniem, które od lat współpracują z Fundacją im. Stefana Batorego:
- Stowarzyszenie Aktywności Obywatelskiej Bona Fides,
- Fundacja Aktywności Lokalnej,
- Stowarzyszenie Homo Faber,
- Fundacja Laboratorium Badań i Działań Społecznych SocLab,
- Stowarzyszenie Rozwoju Inspiracje.
Laureaci nagrody Super Głos 2022:
- Inicjatywa Gorzów dla Drzew z Gorzowa Wielkopolskiego za opracowanie raportu i mapy drzew, które pomogą usprawnić zarządzanie zielenią w mieście (woj. lubuskie);
- Sołectwo Ustronie Morskie – Komisja Dialogu Społecznego ds. Kształtowania Zieleni i Ochrony Przyrody za uratowanie alei lipowej przed wycinką (woj. zachodniopomorskie);
- Stowarzyszenie Mieszkańców dla Trzebnicy za przygotowanie projektu uchwały dotyczącej zasad i sposobu przeprowadzania konsultacji społecznych w gminie (woj. dolnośląskie);
- Stowarzyszenie FiberArt za uratowanie przed zabudową zielonych terenów na Górczynie w Poznaniu (woj. wielkopolskie);
- Stowarzyszenie Inicjatyw Artystycznych Supernova z Białegostoku za organizację kawiarenek artystycznych, podczas których wypracowano listę postulatów dotyczących współpracy między władzami samorządowymi a lokalnymi twórcami (woj. podlaskie);
- Stowarzyszenie Zacięcie z Krakowa za działanie na rzecz stworzenia miejsca spotkań i działań dla mieszkańców (woj. małopolskie).
- Więcej o laureatach i finalistach nagrody Super Samorząd i Super Głos lub w naszej krótkiej animacji.
Transmisja uroczystości wręczenia nagród odbędzie się 21 lutego o godz. 12 na profilach Fundacji Batorego na Facebooku, YouTube, profilu akcji Masz Głos i stronie głównej Onet.pl
Od 21 lutego 2023 rusza nabór do kolejnej edycji akcji Masz Głos. Zgłoszenia przyjmujemy do 5 marca przez formularz
***
Akcja Masz Głos to prowadzone od 2006 roku ogólnopolskie przedsięwzięcie Fundacji im. Stefana Batorego, które ma na celu budowanie dialogu i współpracy pomiędzy społecznościami lokalnymi a władzami samorządowymi. Do udziału w akcji mogą zgłaszać się grupy, które chcą działać na rzecz pozytywnych zmian w najbliższym otoczeniu – niezależnie od tego, czy działają w niewielkiej wsi, czy dużym mieście, np. organizacje społeczne, grupy nieformalne, szkolne koła wolontariatu, rady rodziców, ciała doradcze (np. młodzieżowe rady, rady seniorów), sołectwa, rady osiedli, koła gospodyń wiejskich.
Partnerzy regionalni akcji Masz Głos w edycji 2023: Stowarzyszenie Aktywności Obywatelskiej Bona Fides, Fundacja Laboratorium Badań i Działań Społecznych SocLab, Stowarzyszenie Rozwoju „Inspiracje”, Pracownia Zrównoważonego Rozwoju, Fundacja Twórczości, Edukacji i Animacji Młodzieży – „Teatrikon”.
W latach 2022-2023 akcja jest współfinansowana przez Open Society Foundations.
Patroni medialni: Onet.pl, Ngo.pl.
Fundacja im. Stefana Batorego
