Ręce – nasze okno na świat
Ręce są najbardziej precyzyjnym narzędziem, dzięki któremu badamy, odczuwamy i poznajemy świat. Umożliwiają nam wszechstronny rozwój oraz nabywanie rozmaitych umiejętności. O terapii ręki – metodzie, która kładzie nacisk na usprawnianie tej części ciała, rozmawiam z Anną Bełzą, nauczycielem–terapeutą z Ośrodka Szkolno–Wychowawczego nr 1 w Elblągu.
Co kryje się pod pojęciem terapia ręki?
Terapia ręki to usprawnianie motoryki małej, czyli precyzyjnych ruchów dłoni i palców. Zajęcia wzmacniają koncentrację, poprawiają koordynację wzrokowo–ruchową. Terapia ręki to wspieranie dziecka w rozwoju i zapobieganie głębszym zaburzeniom. Metoda powinna dostarczać dziecku takiej aktywności, która pozwoli mu lepiej panować nad ręką i sprawniej się nią posługiwać. Generalnie wszelkie czynności manualne mają związek z rozwojem języka, a ta aktywność słowna wspomaga działanie ręki.
Jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców?
Powinny nas zaniepokoić zakłócenia koordynacji wzrokowo–ruchowej przy czynnościach wykonywanych pod kontrolą wzroku oraz sytuacje, w których dziecko niechętnie podejmuje czynności manualne (wycinanie, malowanie, lepienie z plasteliny lub masy solnej, układanie drobnych przedmiotów), ma problemy z nauką czynności samoobsługowych (ubieranie, mycie się, wiązanie sznurowadeł, zapinanie guzików), unika dotykania nowych przedmiotów, różnorodnych faktur, poszukuje zbyt mocnego ucisku (za mocno zaciska dłonie na zabawkach lub przedmiotach)
Kiedy sami rodzice mogą wpłynąć na usprawnienie rąk, a kiedy należy się udać do specjalisty?
Usprawnianie ręki w domu należy traktować jako zabawę. Dzięki temu chętniej jest wykonywana przez dziecko. Proste zabawy w domu to: zabawy z klamerkami bieliźnianymi (wieszanie prania, przypinanie klamerek do wiaderka), zabawy z wodą (pranie ręczne, mycie naczyń), przesypywanie różnych ziaren z jednego pojemnika do drugiego, wycinanie nożyczkami, itp. Jak każda terapia, aby dała jak najlepsze efekty musi być współpraca między terapeutą a rodzicem i oczywiście dzieckiem.
Jak wyglądają zajęcia z terapii ręki?
Zazwyczaj zajęcia z terapii ręki rozpoczynają się od powitania poprzez podanie ręki lub zaśpiewanie piosenki. Następnie przechodzi się do ćwiczeń rozmachowych, których zadaniem jest pobudzenie czucia głębokiego oraz zangażowanie całego ciała, np. kreślenie w powietrzu dużych, płynnych, swobodnych ruchów w kształcie fal i ósemek, przypominających lot ptaka, czy szum drzew. Potem przychodzi czas na ćwiczenia manualne, mające na celu poprawę ruchomości w obrębie stawu łokciowego i nadgarstka, takie jak: przekładanie różnych przedmiotów z ręki do ręki, przelewanie płynu z kubka do kubka, nawijanie nitki na kłębek. Ostatnia seria – to ćwiczenia ruchów precyzyjnych, wykonywanych w stawach śródręcza i palców, np. zamalowywanie małych przestrzeni kredkami, nawlekanie koralików na sznurek, zbieranie drobnych elementów palcami. Zajęcia kończą się słuchaniem muzyki relaksacyjnej oraz pożegnaniem poprzez podanie ręki i zaśpiewanie piosenki.
Komu dedykowana jest ta metoda?
Terapia ręki przeznaczona jest dla dzieci z nadwrażliwością dotykową, dla dzieci, które mają problemy z koordynacją wzrokowo–ruchową oraz samoobsługą oraz dla dzieci, które niechętnie podejmują czynności manualne takie jak: malowanie, lepienie z plasteliny.
Aleksandra Garbecka Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 13937
