Gdynia dzieli się dobrymi praktykami. W poświęconym tematom społecznym magazynie Komisji Europejskiej ukazał się tekst o „Gdyńskim standardzie usług opiekuńczych”: o partycypacyjnym sposobie jego wypracowania, o tym, jak efekty rozmów w szerokim gronie przełożono na konkretne zasady działania oraz o tym, jak znajdują odzwierciedlenie w zamówieniach publicznych.
„Gdyński standard usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania”, choć powstał dziesięć lat temu, jest wciąż unikatowy w skali kraju.
Po pierwsze dlatego, że przygotowywano go w szerokim dialogu. O tym, jak powinny wyglądać dobre usługi opiekuńcze, wypowiedziało się około 1000 osób – zarówno wymagających opieki, jaki i jej udzielających. Każda z nich miała możliwość swobodnego powiedzenia o tym, co jest ważne w usługach opiekuńczych, co jest ważne w kontakcie z drugą osobą podczas świadczenia usług i czym jest dobra usługa opiekuńcza.
Po drugie – wypracowane w taki sposób zasady są stałym elementem specyfikacji przetargowej czy konkursowej, stanowią załącznik do umowy podpisywanej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni z podmiotem świadczącym usługi. Zasady, o których mowa, to zarówno zakres opieki, która może być udzielana korzystającej z nich osobie, jak i warunki zatrudnienia oraz rozwoju zawodowego opiekunów.
– Warto zauważyć, że w ciągu dekady od przyjęcia „Gdyńskiego standardu usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania” wciąż nie powstały w tym zakresie rozwiązania na poziomie centralnym. Nasz system wsparcia zapewnia wysoki poziom opieki osobom, które jej potrzebują z powodu wieku, stanu zdrowia czy sytuacji rodzinnej. Pozwala seniorom jak najdłużej pozostawać w swoim miejscu zamieszkania, a to ma dobry wpływ na ogólną kondycję danej osoby – zauważa Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.
– Oczywiście, dokument jest aktualizowany, by odpowiadał potrzebom i sytuacji. O tym, jak standaryzacja usług opiekuńczych jest ważna mamy okazję przekonać się w czasie pandemii, gdy osobom pozostającym w domach należało zapewnić opiekę w wyjątkowych warunkach, ale też zagwarantować bezpieczeństwo odwiedzającym je opiekunom. Nie mam wątpliwości, że zbudowaliśmy w Gdyni skuteczny system wsparcia osób zależnych i cieszę się za każdym razem, gdy możemy się dzielić naszymi dobrymi praktykami z innymi. Cieszy zwłaszcza fakt, że mamy taką możliwość na poziomie europejskim i to w trudnym czasie, gdy działania społeczne mają szczególne znaczenie – dodaje.
W publikacji poświęconej społecznie odpowiedzialnym zamówieniom publicznym Komisja Europejska zebrała 71 dobrych praktyk: stosowanych w europejskich miastach rozwiązań, dzięki którym w procedurze zamówień publicznych znajdują się zapisy odnoszące się np. do obowiązku zapewnienia odpowiednich warunków pracy czy minimalnego możliwego wynagrodzenia.
Podstawowe kryteria jakości usług opiekuńczych to bezpieczeństwo, współdziałanie, efektywność i dostępność. Zaangażowani w świadczenie usług dokładnie wiedzą, jakie warunki należy spełnić i jakich można oczekiwać. Katarzyna Stec, zastępca dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gdyni podkreśla, że dużą wagę przykłada się do warunków zatrudnienia opiekunów. Mowa tu o zagwarantowaniu im określonego wynagrodzenia i norm czasu pracy w ramach zawartych umów, zapewnieniu możliwości rozwoju zawodowego.
– Dla osób korzystających z usług opiekuńczych, a przeważają wśród nich osoby samotne, to gwarancja stałości wsparcia na dobrym poziomie, odpowiednim do potrzeb. To może być wykonanie czynności higienicznych, pomoc w przygotowaniu posiłków czy zakupie lekarstw – mówi dyrektor Katarzyna Stec. – Z kolei opiekunowie mogą liczyć na stabilne zatrudnienie i podnoszenie kompetencji. Obu stronom staramy się zapewnić poczucie bezpieczeństwa.
Gdyńskie doświadczenia pokazują, że partycypacyjne podejście do organizowania usług opiekuńczych, wprowadzenie elementów zwiększających atrakcyjność zatrudnienia dają korzyści: podnoszą jakość opieki, zwiększają pozytywny odbiór zawodu opiekuna, pomagają rozwijać lokalny rynek pracy i promować społeczną odpowiedzialność w obszarze zatrudnienia.
Dziś z usług opiekuńczych świadczonych w swoim miejscu zamieszkania korzysta w Gdyni 1499 osób starszych i z niepełnosprawnościami. Większość z nich to osoby samotne. Potrzebują pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych: dostarczenie zakupów, przygotowanie i spożywanie posiłków czy wykonywanie czynności higienicznych. Każdego dnia, łącznie przez 1217 godzin, wspiera ich ponad 350 opiekunów.
Aleksandra Dylejko
Fot. pixabay.com
