2 stycznia na cmentarzu św. Jerzego odbył się pogrzeb prof. Jana Tajchmana, poprzedzony mszą św. w katedrze śś. Janów.
– Żegnamy nestora toruńskiej szkoły konserwacji zabytków oraz człowieka, który przez całe życie ratował toruńskie i polskie dziedzictwo kulturowe. Chronił to, z czego słynie Toruń, i to, co określa dumę wszystkich torunian. Osiągnął w tej mierze poziom mistrzowski. Cząstkę siebie pozostawił już na zawsze w projektach odnowy i adaptacji najcenniejszych zabytków Torunia, choćby Ratusza Staromiejskiego, Kamienicy pod Gwiazdą, kościołów gotyckich z katedrą Świętych Janów na czele – wspominał prof. Jana Tajchmana prezydent Michał Zaleski.
Profesor Jan Tajchman był wybitnym toruńskim architektem i konserwatorem, absolwentem UMK z rocznika 1962, cenionym naukowcem i zasłużonym dziekanem Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Profesorowi także zawdzięczaliśmy współautorstwo wniosku, który pozwolił wpisać 23 lata temu toruńską starówkę na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Jak bardzo był ceniony i szanowany w Toruniu, świadczy zwycięstwo w plebiscycie z okazji 100. rocznicy powrotu Torunia do wolnej Polski – otrzymał tytuł „Współczesnego Torunianina Stulecia” w kategorii nauka. Oprócz tego tytułu miasto Toruń wyróżniło swojego Zasłużonego Obywatela: Medalem „Za Zasługi dla Miasta Torunia” na wstędze, Medalem Honorowym „Thorunium”, Statuetką Herbu Torunian.
Profesor Jan Tajchman urodził się 21 maja 1929 r. w Krośniewicach. W 1953 r. ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Poznańskiej (gdzie był uczniem profesora Władysława Czarneckiego), a w roku 1962 został absolwentem kierunku konserwatorstwo na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Siedem lat później ukończył kurs konserwatorski zorganizowany przez Centro Internazionale di Studi per la Conservazione ed il Restauro dei Beni Culturali w Rzymie.
W 1974 r. obronił pracę doktorską na Politechnice Wrocławskiej otrzymując tytuł doktora nauk technicznych. Na tej samej uczelni w 1989 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego. Po studiach w Poznaniu powrócił do Torunia, gdzie pracował jako nauczyciel w Technikum Budowlanym oraz jako projektant dla Biura Projektów Inwestycyjnych Skupu.
W 1960 r. rozpoczął pracę w Oddziale Toruńskim P. P. Pracownie Konserwacji Zabytków, gdzie do 1974 r. pełnił funkcję kierownika Pracowni Projektowej, a w latach 1974–1990 kierownika Zespołu Sprawdzającego. Działalność projektową i konserwatorską umiejętnie godził z pracą dydaktyczno-naukową w Instytucie Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa UMK: w okresie od 1955 do 1966 był zatrudniony jako asystent i starszy asystent, a w latach 1966–1990 jako starszy wykładowca. W 1990 r. objął stanowisko docenta, a następnie awansował na stanowisko profesora nadzwyczajnego. W 1996 r. nadano mu tytuł profesora zwyczajnego. Na UMK wykładał m.in.: Historię technik budowlanych z elementami materiałoznawstwa, Konserwację i restaurację zabytków architektury, Inwentaryzację zabytków architektury. Prowadził seminarium magisterskie poświęcone problematyce historycznej i konserwatorskiej zabytków architektury. Był promotorem ponad 100 prac magisterskich i 3 doktorskich.
W 2005 roku prof. Jan Tajchman obchodził 50-lecie pracy na UMK. Otrzymał wówczas z rąk prezydenta Michała Zaleskiego Medal Thorunium – najwyższe odznaczenie przyznawane osobom zasłużonym dla miasta.
Profesor Jan Tajchman zmarł 29 grudnia 2020 roku.
Magdalena Winiarska / torun.pl
