Przez pierwsze lata życia dziecko uczy się swoich zmysłów. Poznaje dzięki nim świat, odbiera bodźce. Każda informacja, jaką najmłodsi są w stanie wyciągnąć z otaczającego ich środowiska, może wpływać na ich przyszłe funkcjonowanie – umiejętność uczenia się, zapamiętywania, a także operowania w grupie rówieśniczej.
Przez pierwsze lata życia dziecko uczy się swoich zmysłów. Poznaje dzięki nim świat, odbiera bodźce. Każda informacja, jaką najmłodsi są w stanie wyciągnąć z otaczającego ich środowiska, może wpływać na ich przyszłe funkcjonowanie – umiejętność uczenia się, zapamiętywania, a także operowania w grupie rówieśniczej.
Zdarza się, że proces integracji zmysłów jest zaburzony. U takiego dziecka będą występować problemy z rozwojem motorycznym, psychicznym oraz emocjonalnym. Maluch może być zatem niegrzeczny, mieć kłopoty z koncentracją, gorzej przyswajać wiedzę. Należy pamiętać, że dziecko nie jest w stanie nad tym zapanować i nie należy go za to w żaden sposób karać.
Motoryka a zaburzona integracja sensoryczna
Zaburzenia integracji sensorycznej mogą mieć bezpośredni wpływ na motorykę dziecka. Trudności polegają wtedy na kłopotach z planowaniem i przewidywaniem ruchów poszczególnych części swojego ciała, a także z poruszaniem całym ciałem. Rodzicowi najłatwiej zauważyć nieprawidłowości pojawiające się właśnie w motoryce. Maluch, u którego występują zaburzenia posturalne o podłożu sensorycznym może mieć kłopoty z napięciem mięśniowym – z trudem chwyta przedmioty, nie jest w stanie utrzymać wyprostowanej pozycji, garbi się, niedbale siedzi. Pierwszych obserwacji rodzic może dokonać już w bardzo wczesnym wieku – takie dziecko będzie miało trudności z uniesieniem ciała do raczkowania oraz problemy z pełnym zginaniem lub rozprostowywaniem rączek i nóżek.
Zaburzenia w obrębie motoryki dziecka to także liczne problemy z utrzymaniem równowagi oraz jednoczesnym wykorzystywaniem obu stron ciała. Jest to w szczególności widoczne w trakcie podejmowania przez dziecko aktywności takich jak skakanie, łapanie piłki czy zabawy na huśtawce.
Zaburzenia motoryczne w codziennych aktywnościach
O tym, że dziecko ma kłopoty z motoryką świadczyć mogą problemy, na które maluch natrafia w trakcie wykonywania codziennych czynności. Kłopotliwe staje się takie skoordynowanie ruchów rąk, by prawa pomagała lewej np. podczas wycinania czy nalewania do szklanki wody. Dziecko z zaburzoną motoryką będzie także bardzo często przekładało przedmioty z ręki do ręki, nie będzie preferowało prawej lub lewej, ale w zależności od czynności dobierze tę, która do danego zadania będzie sprawniejsza – zatem rysować może lewą, a jeść prawą.
Po czym poznać, że nasz maluch ma kłopoty z koordynacją motoryczną? Dziecko niezgrabnie się porusza, sprawia wrażenie nieostrożnego, słabo radzi sobie na schodach oraz na torach przeszkód na placach zabaw. Niechętnie rysuje, układa puzzle i klocki.
Zaburzenia motoryki i dzieci – przyczyny
Jean Ayers – twórczyni teorii integracji sensorycznej – nie wskazuje konkretnych przyczyn, które mogłyby sprawiać, że u danego dziecka wystąpi jakaś dysfunkcja. Wielu badaczy twierdzi jednak, że skłonności do trudności z uczeniem się czy rozwojowymi zaburzeniami mogą mieć charakter dziedziczny.
Ayers wskazuje na rolę wychowania i środowiska, w którym dorasta dziecko. Badaczka zauważa, że ubogie otoczenie, bez innych ludzi i przedmiotów sprawia, że maluchy nie rozwijają się motorycznie tak, jak ich rówieśnicy.
Jak pomóc dzieciom, u których występują zaburzenia motoryki?
Należy przede wszystkim zauważyć i zdiagnozować występujące u dziecka nieprawidłowości, a następnie udać się na terapię, która pozwoli na wyeliminowanie ograniczeń. Powinna ona ściśle korelować z rodzajem stwierdzonego zaburzenia i odbywać się w formie zabawy, by nie zniechęcić dziecka.
W terapii dzieci dotkniętych zaburzeniami integracji sensorycznej niezwykle ważne jest zrozumienie ich zachowania i potrzeb. Do ćwiczeń wspomagających przywracanie właściwej motoryki coraz częściej wykorzystywane są także nowoczesne pomoce rehabilitacyjne takie jak Magiczny Dywan onEVO. To zaawansowana podłoga interaktywna, która pozwala dzieciom na naukę, zabawę i terapię poprzez angażujące aplikacje. Dzieci sterują przebiegiem rozgrywki poprzez ruchy rąk i nóg na wyświetlanej na podłodze planszy.
– Dzieci uwielbiają ćwiczenia z wykorzystaniem nowoczesnego sprzętu. Dlatego staram się włączać gry na Magicznym Dywanie onEVO w proces rehabilitacji najmłodszych, wykorzystując przy tym także specjalistyczny sprzęt rehabilitacyjny. Dla dzieci to świetna zabawa, przez co trudne ćwiczenia wykonują bardzo chętnie. Magiczny Dywan onEVO to urządzenie multimedialne, które daje możliwości ruchu, a gry w pakiecie Krok po kroku kształtują globalnie motorykę dużą u najmłodszych – mówi Anna Czekiel, fizjoterapeutka i rehabilitantka dziecięca, współtwórczyni pakietu Krok po kroku, wspierającego motorykę dzieci, dostępnego na Magiczny Dywan onEVO.
