Kilka pokoleń osób z niepełnosprawnością: Pionierzy zmian z okresu PRL-u, herosi czasów społeczno-ekonomicznego przełomu i nowe generacje korzystające z dokonań poprzedników, spotkało się na Gali pod nazwą „Generacje Niezależności” w Koninie.
Gala odbyła się 7 listopada 2024 r. a Auli im. Jana A.P. Kaczmarka ANS, a jej realizatorem była świętująca w tym roku jubileusz 20-lecia działalności Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ.
„Za całe dobro”
Konińska Gala „Generacje Niezależności” była jednym z największych tegorocznych świąt środowiska osób z niepełnosprawnością. Zgromadziła blisko 600 gości, w tym m.in. przedstawicieli samorządu województwa wielkopolskiego, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), władz Konina oraz sąsiadujących z miastem powiatów i gmin, a także reprezentantów instytucji kultury, szkół i organizacji pozarządowych z całego kraju oraz podopiecznych, partnerów, darczyńców Jubilata – Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ.
– Od czasów, gdy Doktor Piotr Janaszek, lekarz – specjalista ortopedii i rehabilitacji, społecznik-wizjoner, twórca podstaw polskiego systemu rehabilitacji i integracji społecznej osób z niepełnosprawnościami, organizował pierwsze harcerskie obozy rehabilitacyjne dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej minęło prawie 50 lat. Co zmieniło się w tym czasie w życiu Polaków z niepełnosprawnością? Z jakimi problemami borykali się Pionierzy, jakich przemian dokonało Pokolenie Przełomu, a z czego korzystają dziś i czego jeszcze brakuje Nowym Generacjom? Jaki udział w tych zmianach miała i ma Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ? O tym właśnie opowiedzą nam bohaterowie dzisiejszej uroczystości – wyjaśniła prowadząca Galę Paulina Malinowska-Kowalczyk, utytułowana sportsmenka, dziennikarka sportowa i społeczna, jedna z najbardziej wpływowych Polek z niepełnosprawnością, a obecnie Doradczyni Prezydenta RP ds. Osób z Niepełnosprawnościami.
Paulina Malinowska-Kowalczyk, przeczytała także specjalny list gratulacyjny wystosowany przez Agatę Kornhauser-Dudę i Andrzeja Dudę do Fundacji PODAJ DALEJ, a na ręce Zuzanny Janaszek-Maciaszek, Prezeski Zarządu Fundacji przekazała upominek (grafikę) od Pary Prezydenckiej.
– Generacje. To słowo już pokazuje przemiany, które dokonały się w życiu Polaków z niepełnosprawnością. Dziękuję za całe dobre i szlachetność, które wnosi Fundacja PODAJ DALEJ. Rozwijając dzieło swojego Patrona sprawiacie, że przemiany te są korzystne dla całej społeczności osób z niepełnosprawnościami Wielkopolski i Polski – powiedziała podczas swojego wystąpienia powitalnego na Gali, Katarzyna Kretkowska, Członkini Zarządu Województwa Wielkopolskiego.
Z kolei Anna Skupień, dyrektorka poznańskiego oddziału PFRON podkreśliła, że każdy człowiek ma swoją godność i pragnie być niezależnym, ale słowa te są puste, jeśli nie mają pokrycia w rzeczywistych działaniach na rzecz poszanowania obu tych praw. Dodała także, że najistotniejsze jest to, czy w osobie z niepełnosprawnością widzimy pełnoprawnego człowieka, potrafimy jej okazać miłość i umiejętnie jej pomagać, a Fundacja PODAJ DALEJ niejednokrotnie pokazała jak bardzo jest w tym doświadczona i profesjonalna.
„Nikt za Ciebie życia nie przeżyje”
Dzięki przemianom mentalnym, prawnym, organizacyjnym i ekonomicznym osobom z niepełnosprawnością żyje się obecnie zdecydowanie łatwiej, niż w latach 70, 80, czy nawet 90-tych ub. w. To wcale jednak nie znaczy, że ich życie jest prostsze, niż osób w pełni sprawnych. To główny wniosek z 2 paneli dyskusyjnych zorganizowanych podczas Gali „Generacje Niezależności”.
W pierwszym panelu pt. „Nikt za Ciebie życia nie przeżyje”, poprowadzonym przez znakomitych dziennikarzy z Wielkopolski, Iwonę Krzyżak, redaktor naczelną konińskiego portalu LM.pl oraz Janusza Lipińskiego, wieloletniego dziennikarza radiowego, wystąpili przedstawiciele Generacji: Pionierów i Przełomu. Marek Piekarczyk, Poznaniak mieszkający w Bochni, muzyk, osobowość telewizyjna, autor tekstów i wokalista, podzielił się z gośćmi Gali historią życia swojego ojca. Piekarczyk senior, po wylewie krwi do mózgu przez 15 lat poruszał się na „ciężkim i brzydkim” wózku inwalidzkim. Syn opowiedział o trudach codziennej opieki nad osobą niepełnosprawną żyjącą u schyłku XX wieku. Prof. Tomasz Tasiemski, sportowiec, naukowiec, kierownik Zakładu Adaptowanej Aktywności Fizycznej Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu stał się osobą niepełnosprawną (porażenie czterokończynowe) w 1990 r. po tzw. skoku na główkę do wody, potwierdził, że ów ciężki wózek, to było jedyne wsparcie, które zaoferowało mu wówczas państwo.
Kilka podobnych historii przypomniała Róża Wojta, emerytowana reżyserka montażu Telewizji Polskiej – Oddział Poznań, która przez 17 lat realizowała, powstały z inspiracji Doktora Piotra Janaszka. program pt. „Wyzwanie”, a w którym przedstawiano problemy osób niepełnosprawnych oraz, faktycznie, łączono ze sobą ludzi, udzielających sobie wzajemnej pomocy. W panelu wystąpiły także: Elżbieta Wiech, uczestniczka obozów rehabilitacyjnych Doktora Piotra, a następnie sportsmenka i tancerka na wózku, od wielu lat pracująca w PFRON i Beata Dobak-Urbańska, prezeska Polskiego Związku Bocci i Wiceprezeska Stowarzyszenia Sportowo-Rehabilitacyjnego START, a obie panie podkreśliły wartość rehabilitacyjną i społeczną sportu w życiu osób z niepełnosprawnością. Elżbieta Wiech przypomniała także, iż tym co determinuje działanie każdego człowieka jest odwaga. To ona sprawia, że dokonujemy przemian, czy to w życiu osobistym, czy dla dobra całej społeczności.
„Jesteśmy tacy sami”
To tytuł drugiego panelu dyskusyjnego zorganizowanego podczas Gali „Generacje Niezależności”. Tym razem głos oddano najmłodszym pokoleniom. W rozmowie wzięli udział: Emilia Wiesion i Piotr Darnikowski, poruszający się na wózkach instruktorzy niezależnego życia i sportu osób niepełnosprawnych, Miłosz Bronisz, student psychologii, mówca motywacyjny, twórca medialny i artysta malarz, Sylwia Dziardziel, wokalistka i instruktorka wokalu z m.in. Młodzieżowego Domu Kultury w Koninie oraz Sebastian Białecki, jeden z bohaterów antydyskryminacyjnej kampanii edukacyjnej pt. „Razem Tworzymy Lepszy Świat” (www.lepszyswiat.edu.pl) skierowanej do uczniów oraz nauczycieli szkół podstawowych, a realizowanej przez Fundację PODAJ DALEJ.
– Najtrudniej jest wyjść ze strefy komfortu, przestać myśleć, że jest się osobą z niepełnosprawnością i szukać w niepełnosprawności usprawiedliwienia – odpowiedział Piotr Darnikowski zapytany co może utrudniać powrót do niezależnego życia.
– Trudno jest być dziewczyną. Jeszcze trudniej jest być dziewczyną na wózku. Osobom z niepełnosprawnością żyje się łatwiej, niż 50 czy 20 lat temu, ale to nie znaczy, że żyje się łatwo. I wciąż jesteśmy oceniani przez pryzmat wózka. Wciąż słyszę: „Taka ładna, a na wózku”, a ludzie patrzą na mnie krytycznie, kiedy w sklepie obuwniczym przymierzam szpilki. Jakby się dziwili, że ja też chcę ładnie wyglądać. Osoby sprawne najbardziej by nam pomogły, gdyby pozwoliły nam żyć po swojemu – skomentowała Emilia Wiesion. Z kolei Miłosz Bronisz, wskazał na wartości internetu, jako środka pozyskiwania informacji ułatwiających osobie z niepełnosprawnością organizację życia codziennego (np. wskazówki jak, gdzie dojechać i czy dane miejsce jest dostępne), a także narzędzia pokazującego rzeczywisty świat osób z niepełnosprawnością.
Panel „Jesteśmy tacy sami” poprowadziły telewizyjna dziennikarka społeczna i medyczna (obecnie „Studiomed TV”), prezenterka i konferansjerka Urszula Rogala oraz Paulina Kozak, absolwentka jednego ze sztandarowych, autorskich programów Fundacji PODAJ DALEJ przywracania do niezależnego życia osób z urazami rdzenia kręgowego. – Uważam, że teraz, jeśli osoba z niepełnosprawnością poszuka pomocy, to ją znajdzie w wielu miejscach, instytucjach. Nie powiem jednak czego jeszcze brakuje we współczesnym systemie wsparcia, bo zbyt krótko jestem osobą z niepełnosprawnością. Nie wiem zatem jakie potrzeby będę miała za 10 czy 15 lat – podsumowała panel Paulina Kozak.
„Spojrzeć poza horyzont”
Goście Gali „Generacje Niezależności” były świadkami premier: filmu dokumentalnego pt. „Spojrzeć poza horyzont” zrealizowanego przez reżysera i scenarzystę Pawła Pachulskiego oraz książki pt. „Generacje Niezależności” autorstwa dziennikarki i pisarki Magdaleny Gajdy. Zarówno film, jak i publikacja zawierają historie osób z niepełnosprawnością, opisujących swoje życie na przestrzeni ostatnich 50 lat. Bohaterami są osoby z niepełnosprawnością oraz osoby sprawne działające na rzecz tej społeczności. Najstarsza bohaterka ma 82 lata, a najmłodszy 12 lat. Film i wszystkie historie niezależności opublikowane w książce dostępne są na: www.genniezaleznosci.pl. Trzecią zaś Galową premierą była odsłona nowej strony internetowej Fundacji: www.podajdalej.org.pl
Szacunek, niezależność i równość
To 3 główne filary działalności Fundacji PODAJ DALEJ. – Wierzymy, że każdy człowiek jest wyjątkowy i zasługuje na indywidualne podejście. Nasz zespół, składający się z niezwykle zaangażowanych pracowników i wolontariuszy, codziennie stara się, aby każda osoba czuła się ważna i zauważona – powiedziała podczas Gali „Generacje Niezależności” Zuzannna Janaszek-Maciaszek, prezeska Fundacji PODAJ DALEJ, przypominając także gościom uroczystości najważniejsze projekty i kampanie, dzięki którym Fundacja stała się jedną z najprężniej działających i utytułowanych polskich organizacji pozarządowych w sektorze wsparcia osób z niepełnosprawnością (głównie ruchową).
Zuzanna Janaszek-Maciaszek przypomniała także, iż Fundacja nie osiągnęłaby tak wiele gdyby nie wsparcie wielu instytucji, firm i osób prywatnych. Podczas Gali statuetki „Przyjaciela Fundacji PODAJ DALEJ” przyznano kolejnym 17 Przyjaciołom, wśród których znaleźli się m.in.: PFRON, Fundacje VELUX, Finder Polska, Autostrada Wielkopolska, Smurfit Westrock, „Fundacyjne Mamy”, wolontariusze fundacyjni oraz Marek Bystrzycki, współzałożyciel najlepszej w Polsce drużyny koszykarzy na wózkach KSS Mustang Konin. Dla gości Gali pod nazwą „Generacje Niezależności” organizator, Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ, przygotował także niespodzianki muzyczne – występ grupy wokalnej „Wojownicy Światła” z Młodzieżowego Domu Kultury w Koninie, recital Marka Piekarczyka oraz wspólne odśpiewanie hymnu Fundacji PODAJ DALEJ, a także doznania smakowe pod postacią biało-niebieskiego tortu jubileuszowego.