Gdynia: Pomysły, które ułatwiają życie

Gdynia: Pomysły, które ułatwiają życie
Fot. Adminstrator

15 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Białej Laski. Jego ideą jest przypomnienie widzącej części społeczeństwa, że niewidomi i niedowidzący także chcą żyć bez ograniczeń i fałszywej litości. Nad tym, żeby wyrównywać szanse i otwierać możliwości osobom z dysfunkcją wzroku, od dwóch lat pracują także innowatorzy z gdyńskiego Inkubatora Pomysłów. Projekty I i II naboru zakończyły już fazę prototypowania i możliwe, że wkrótce zostaną upowszechnione na szeroką skalę. 

Innowacje blisko ludzi

Biała laska to nieoficjalny symbol funkcjonowania osób niewidomych i niedowidzących w przestrzeni publicznej. Przede wszystkim pomaga sprawnie poruszać się po mieście, ale jest także sygnałem dla osób widzących, że osoba posługująca się taką laską może – choć nie musi – potrzebować pomocy. Dziś to, obok komputera i systemów audio–deskrypcji, jeden z najważniejszych wynalazków ułatwiających życie osobom z niepełnosprawnością wzroku.

Biała laska jest w użyciu dopiero od niecałych stu lat. Ostatnie dekady przyniosły wiele rozwiązań, dzięki którym osoby niewidome i niedowidzące mogą coraz sprawniej funkcjonować pracować w coraz to nowych branżach, grać w tenisa, bezpiecznie jeździć na rowerze, przygotowywać posiłki i wiele innych.

– W tym właśnie tkwi sedno innowacji społecznych. Dzięki rozwijaniu, testowaniu i wdrażaniu nowatorskich pomysłów, innym jest łatwiej funkcjonować. Biała laska jest dziś rozpoznawana na całym świecie, dostępna jest w różnych wariantach zależnych od potrzeb jej użytkowników i ułatwia życie wielu osób z dysfunkcjami wzroku. W gdyńskim Inkubatorze Pomysłów poszukujemy i testujemy rozwiązania, dzięki którym będzie się po prostu lepiej żyło osobom zależnym, czyli borykającym się z różnego rodzaju niepełnosprawnościami, z zaburzeniami psychicznymi, przebywającym w instytucjach opieki, seniorom, a także ich opiekunom – mówi Katarzyna Ziemann, zastępca dyrektora Laboratorium Innowacji Społecznych, operatora Inkubatora Pomysłów z ramienia Gdyni.

Testowane rozwiązania wybrane zostały z łącznie 72 projektów wyłonionych z trzech naborów do projektu. Obecnie w Inkubatorze Pomysłów są 33 narzędzia, rozwiązania i procesy, których zadaniem jest podniesienie jakości życia osób zależnych i opiekunów.

– Dzień Białej Laski obchodzony jest co prawda raz w roku, ale problemy osób niewidomych i niedowidzących dostrzegamy przez cały rok. Inkubator Pomysłów to tylko jedno z działań nakierowanych na podnoszenie jakości życia osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Gdynianie to jedna, choć bardzo różnorodna grupa, dlatego konsekwentnie wypracowujemy rozwiązania, dzięki którym krok po kroku tworzymy razem miasto dostępne dla wszystkich – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.

Wśród innowacji z pierwszego naboru obejmujących potrzeby osób z dysfunkcją wzroku jest projekt „Czułość”, czyli zestaw narzędzi wspierający proces projektowania uniwersalnej, dostępnej przestrzeni publicznej. Drugi nabór przyniósł natomiast dwa projekty: grę tyflograficzną dla osób widzących oraz z dysfunkcjami wzroku, a także „Mam nadmiar”, czyli proces m.in. podnoszący kompetencje osób niewidomych.

Dobra przestrzeń jest dostępna dla wszystkich

„Czułość”, projekt Fundacji Machina Zmian, jest rozwijany od pierwszego naboru do Inkubatora Pomysłów, czyli od 2017 roku. Praca nad tą innowacją zaowocowała zestawem rozwiązań architektoniczno–projektowych dla osób zarządzających tzw. trzecią przestrzenią. Wytyczne te uwzględniają standardy dostępności, dzięki którym m.in. kawiarnie, biblioteki, bary czy świetlice będą miejscami dostosowanymi do potrzeb różnych grup klientów, w tym seniorów, osób z niepełnosprawnością ruchową, a także niewidomych i niedowidzących. Rozwiązania zostały opracowane na podstawie wyników badań, konsultacji społecznych i warsztatów prowadzonych przez innowatorki.

– Nasza innowacja ma szansę realnie wpłynąć na zwiększenie dostępności miejsc spędzania wolnego czasu. Zaproponowane przez nas rozwiązania, proste rekomendacje oraz gotowe projekty mebli sprawią, że więcej osób o różnorodnych potrzebach, będzie mogło korzystać z miejsc, w sposób wygodny i dostępny – mówi Sylwia Nikko–Biernacka, pomysłodawczyni i realizatorka projektu.
 
Ważnym elementem tej innowacji jest również dobra współpraca nawiązana przez organizację pozarządową z biurem projektowym MaradDesign. Dzięki temu powstały projekty i prototypy mebli, które odpowiadają na potrzeby różnorodnych grup. To parawan, nakładka na stolik oraz poduszki poprawiające komfort siedzenia. Projekty te mają zostać udostępnione na otwartej licencji, co umożliwi wdrożenia w innych przestrzeniach, np. domowych czy biurowych.

Rozrywka, która integruje

Drugi projekt to odpowiedź na potrzebę ciekawego, konstruktywnego spędzania wolnego czasu osób widzących z osobami z niepełnosprawnościami wzroku. Istotą innowacji jest fabularna gra planszowa, w którą mogą grać wspólnie osoby widzące i niewidome. Prototyp jest gotowy, a gra została przetestowana – testerzy widzący i niewidomi – grali w grę i próbują wszelkich jej aspektów. Spotkania te pozwoliły wyeliminować błędy i niedociągnięcia na etapie przygotowania do wdrożenia.

– Ze względu na potrzeby niewidomych graczy gra składa się z elementów tyflograficznych, częściowo przypominających puzzle. Wypukłości tyflografiki pozwalają zastosować ją jako źródło informacji o mechanice gry i jej zasadach. Ubraillowienie i dodatkowe elementy, jak opaski na oczy dla widzących, pozwalają poznać świat za pomocą zmysłu dotyku oraz nadają grze planszowej wymiar włączający poprzez zintegrowanie graczy z dysfunkcją wzorku z osobami widzącymi podczas spotkań towarzyskich – tłumaczy Szymon Andrzejewski, pomysłodawca i realizator gry tyflograficznej z gdańskiego oddziału Fundacji Szansa dla Niewidomych.  

I jak dodaje, dzięki takiej grze planszowej osoby niewidome mogą przełamać izolację i odnaleźć nowych przyjaciół, a osoby widzące lepiej zrozumieć, jak doświadcza się świata za pomocą zmysłów innych niż wzrok. Obecnie takich rozwiązań na rynku brakuje.

Dzielić się nadmiarem

Trzeci projekt poświęcony osobom z dysfunkcjami wzroku, rozwijany w ramach Inkubatora Pomysłów, to „Mam Nadmiar”. To proces, dzięki któremu osoby niewidzące lub osoby słabowidzące były docelowo trenerami obsługi komputera dla seniorów. Aby było to możliwe, konieczne są szkolenia specjalistyczne dla osób z dysfunkcją wzroku – szkolenia rozwijające kompetencje miękkie oraz przygotowujące do egzaminu ECDL Base Tyflo, czyli europejskiego komputerowego prawa jazdy. Jak dotąd do takiego egzaminu przystąpiły i zdały trzy osoby niedowidzące biorące udział w projekcie, a udział w szkoleniach komputerowych wzięło aż pięćdziesięciu seniorów, w tym również z dysfunkcją wzroku.

W ramach projektu stworzone zostało narzędzie do budowy i rozwoju lojalnej samopomocy. Seniorzy i osoby z dysfunkcją wzroku będą mogli wskazać, w jakich aspektach potrzebują pomocy oraz wzajemnie oferować sobie pomoc. 

– Podczas zajęć komputerowych asystenci trenerów uważnie przysłuchiwali się rozmowom seniorów i starali się wychwycić rodzaj informacji jakimi wymieniali się seniorzy. Następnie seniorzy zachęcani byli do dzielenia się tymi istotnymi dla nich kwestiami nie tylko w obrębie grupy, ale także za pośrednictwem narzędzia internetowego stworzonego w ramach projektu. Seniorzy byli również informowani o tym, w jaki sposób mogą pomóc osobom z dysfunkcją wzroku jaką pomoc mogą od takich osób uzyskać – podaje Ewelina Mikuła, inicjatorka i realizatorka projektu. – Z zebranych przez nas informacji wynika, że główne tematy zainteresowań seniorów to zdrowie, rehabilitacja, przepisy, ogrodnictwo oraz rozrywki m.in. karaoke, tańce i zajęcia muzyczne. Osoby niewidome najchętniej przyjęłyby pomoc przy przemieszczaniu się oraz wykonywaniu codziennych czynności takich jak np. załatwianie spraw urzędowych.

Nowatorskie pomysły zmieniają miasto

Inkubator Pomysłów to projekt realizowany przez Pracownię Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia" w partnerstwie z Gminą Miasta Gdyni, Miastem Stołecznym Warszawa oraz spółkę ECORYS Polska. Poszukiwane są narzędzia, urządzenia, procedury lub nowe spojrzenia na dostępne rozwiązania w taki sposób, by przynosiły jeszcze lepsze efekty. Innowatorzy rozwijający swoje pomysły w projekcie otrzymali wsparcie merytoryczne w rozwoju idei do fazy testowej, a następnie najlepiej rokujące rozwiązania otrzymały granty na testowanie w przestrzeni społecznej. Najlepsze projekty będą mogły zostać wprowadzone na szeroką skalę. Ostateczną decyzję podejmie komisja ekspercka powołana przez Laboratorium Innowacji Społecznych.

Projekt „Innowacje na ludzką miarę – wsparcie rozwoju mikroinnowacji w obszarze usług opiekuńczych dla osób zależnych” jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Wartość projektu: 2 919 855,06 zł (w tym 2 753 131,34 zł ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i 68 265,77 zł ze środków dotacji celowej budżetu państwa).

Źródło: gdynia.pl

Fot. Laboratorium Innowacji Społecznych/gdynia.pl

  Ksenia Pisera Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 19040 

Print Friendly, PDF & Email