Niema Opera to projekt wyjątkowy – łączący teatr, taniec i operę z integracją społeczną dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych z niepełnosprawnościami.
W tym roku odbywa się już jego druga odsłona. Projektornia GAK na premierę zaprasza w piątek, 21 października, o godzinie 19:00 – do siostrzanej placówki, Stacji Orunia GAK. Spektakl zobaczymy też dzień później.
Projektornia Gdańskiego Archipelagu Kultury już po raz drugi realizuje projekt „Niema Opera”. To niezwykłe przedsięwzięcie, realizowane w ramach programu „Kultura Dostępna”. Wyróżnia się nie tylko ze względu na rozmach podejmowanych działań, ale przede wszystkim z uwagi na misję. Jego zadaniem jest prowadzenie interdyscyplinarnych działań edukacyjnych, łączących teatr, taniec i operę wraz z integracją społeczną dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami.
– Od maja do października tego roku prowadziliśmy zajęcia teatralno-taneczne, polegające m.in. na kreatywnych zabawach ruchowych i etiudach teatralnych, do udziału w których zaprosiliśmy dzieci i młodzież od 6. do 18. roku życia, z niepełnosprawnościami słuchowymi – mówi Mateusz Brodowski, kierownik Projektorni GAK, autor scenariusza i reżyser „Niemej Opery vol. 2”.
Ponadto, do stworzenia warstwy muzycznej zaproszono osoby z niepełnosprawnościami intelektualnymi. W czasie cyklu warsztatów pod przewodnictwem Tomasza Szwelnika zespół „A może” przygotował i nagrał cztery kompozycje, inspirowane operą „Niema z Portici”. Wykorzystano w tym celu różne techniki muzyczne – instrumentalne oraz technikę improwizacji. Utwory powstały przy użyciu instrumentów perkusyjnych, klawiszowych, ale również tych niekonwencjonalnych – jak wiadra, plastikowe butelki napełnione wodą, nadmorski piasek, a nawet kamienie.
– Zależało nam na tym, żeby włączyć do projektu jak najwięcej osób, dlatego w tym roku zaprosiliśmy do spektaklu także osoby z niepełnosprawnościami intelektualnymi. Natomiast do tworzenia bloku wizualnego zaprosiliśmy osoby z niepełnosprawnościami wzrokowymi, które wysłuchały oryginalnej opery – „Niema z Portici”, i opowiedziały, co sobie wyobrażają. Na tej podstawie współpracujące z nami scenografki z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku rozpoczęły proces tworzenia scenografii i kostiumów – tłumaczy reżyser i autor scenariusza.
Najważniejsza jest wspólnotowość
Efektem wspólnych kilkumiesięcznych spotkań jest finałowy spektakl, którego premiera odbędzie się w siostrzanej placówce – Stacji Orunia GAK. Fundamentem scenariusza są rozmowy z osobami zaangażowanymi w projekt – zapis z rozmów zostanie użyty w warstwie dialogowej spektaklu. Inspirację projektu stanowiła „Niema z Portici” – XIX-wieczna opera z muzyką Daniela Aubera oraz librettem autorstwa Eugène’a Scribe’a i Germaina Delavigne’a. Jednak, jak podkreślają pomysłodawcy i twórcy projektu, najważniejsza tu jest nie tyle wartość artystyczna, co integracja społeczności i uzyskanie poczucia wspólnotowości przez osoby o różnych predyspozycjach odbioru rzeczywistości, potrzebach, doświadczeniach i zainteresowaniach.
– Chcemy przede wszystkim zwrócić uwagę na to, że obok nas są ludzie, którzy nas nie słyszą, i których my nie usłyszymy, jeśli nie będziemy otwarci, a ci ludzie nie dostaną szansy na podkreślenie swojej obecności – mówi Mateusz Brodowski. – Dlatego w ramach projektu w trzech placówkach GAK: Projektorni, Stacji Orunia i Plamie, prowadziliśmy także naukę polskiego języka migowego dla słyszących uczestników projektu, oraz dla innych chcących nauczyć się podstaw. Zaprosiliśmy ponadto rodziców i bliskich dzieci niesłyszących, by opowiedzieli, jak ich dzieci postrzegają świat, i jak na niego reagują. Robimy to wszystko po to, by dać przestrzeń do wspólnego zrozumienia i bycia razem.
Organizatorzy nie ukrywają, że zależy im na kontynuacji „Niemej Opery”. Ale na razie nie mogą podać szczegółów dotyczących kolejnych pokazów i przyszłych premier.
– W planach jest kontynuacja tej przygody. Chcielibyśmy dalej móc spotykać się z grupą, z którą pracowaliśmy przez ostatnie miesiące. Może uda nam się „Niemą Operę vol. 2” zagrać jeszcze w grudniu, ale to zależy przede wszystkim od dzieci i młodzieży biorących udział w projekcie. Dla nas na pewno jest to projekt bardzo wartościowy – dodaje Mateusz Brodowski.
Dwa pokazy w Stacji Orunia
Premiera spektaklu „Niema Opera vol. 2” odbędzie się w piątek, 21 października, na scenie Stacji Orunia GAK (ul. Dworcowa 9), o godzinie 19:00.
Drugi pokaz odbędzie się w sobotę, 22 października, o godzinie 17:00. Spektakl będzie tłumaczony na polski język migowy.
Wstęp wolny, ale obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc: mailowo – zapisystacja@gak.gda.pl, lub telefonicznie – 58 306 66 76. Organizatorzy proszą, by w przypadku widzów z niepełnosprawnościami, tą drogą zgłaszać również szczególne potrzeby.
Projekt „Niema Opera vol. 2” powstał we ścisłej współpracy ze Stowarzyszeniem Okno Na Świat, Fundacją Sprawni Inaczej, Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku oraz Szkołą Podstawową nr 49 dla Dzieci Niedosłyszących w Gdyni (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 6 w Gdyni). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
