Kościół p.w. Św. Jerzego zbudowali Krzyżacy w I połowie XIVw. Dokładna data nie jest znana – pierwsza udokumentowana wzmianka o nim pochodzi z 1360 roku. Początkowo była to budowla drewniana o wymiarach 9 m na 19 m. Dopiero w XV w. obmurowano ją, nadając jej gotycki styl. Później wybudowano przy kościele szpital św. Jerzego. Kościół i szpital zostały przekazane Nowemu Miastu, z początkowym przeznaczeniem dla chorych na trąd i inne choroby zakaźne.
Kościół św. Jerzego jest orientowany ( wschód – zachód), składał się z pierwotnie szkieletowego, później obmurowanego korpusu oraz nieco od niego szerszego, nowszego prezbiterium. W narożach posiada ustawione ukośnie przypory, a w miejscu połączenia obu tych części ma szkarpy ustawione prostopadle do lica muru. Nakryty jest dwuspadowym dachem, na którego środku znajduje się wysmukła ośmioboczna sygnatura, zwieńczona wysokim ostrosłupowym hełmem. W ostatnich latach dobudowano od wschodu łącznik komunikujący kościół przez nieoszklone okno z klasztorną kaplicą sióstr Klarysek od Wiecznej Adoracji, a od południa nową zakrystię. Kościół ten jest czynnym zabytkiem kulturowym, z pięknym, polichromowanym, manierystycznym stropem drewnianym pochodzącym z 1609 roku. Tematem polichromii stropu jest piętnaście postaci Starego i Nowego Testamentu. W narożniku po prawej stronie znajduje sie Jan Chrzciciel, a dalej Odkupiciel świata i św. Piotr. Apostołowie i ewangeliści rozmieszczeni zostali w dwóch kolejnych rzędach. W dalszym planie stropu kościoła rozmieszczono cztery postacie ze Starego Testamentu, którymi są – Abraham, Król Dawid, Aaron i Mojżesz. Poza figurami, powierzchnię stropu zdobią symbole Męki Pańskiej oraz różne ornamenty roślinne.
W czasach wojen napoleońskich kościół został zdewastowany, pełniąc funkcję więzienia dla jeńców wojennych. W XVII wieku od strony wschodniej dobudowano szersze ceglane prezbiterium, zakładając nad całym wnętrzem płaski polichromowany strop, a w okna wstawiono 12 malowanych szyb z herbami mieszczańskich fundatorów renowacji. Mimo renowacji, przeprowadzonej przed uroczystymi obchodami 500 rocznicy założenia szpitala i kościoła, znajdował się on według ogólnego opisu Fuscha w 1836r. ”w stanie godnym pożałowania”. Mensa ołtarza wymurowana była ze zwykłej, nieotynkowanej cegły. Na tej surowej podstawie znajdowała się prosta skrzynia ołtarza z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego. W jednym z bocznych skrzydeł była figura św. Jerzego, a w drugim niezidentyfikowana postać kobieca.
Kościół św. Jerzego od najdawniejszych czasów związany był z kościołem Trzech Króli. Sama świątynia była kościołem, w którym odprawiano tylko kwartalne nabożeństwa komunijne. Był jednym z najbiedniejszych i najbardziej zaniedbanych kościołów elbląskich. Przed reformacją kościół i szpital były obsługiwane przez specjalnie delegowanego wikariusza z kościoła Trzech Króli. Po reformacji, w 1520 roku, kościół przeszedł w ręce protestantów W 1652 roku witryg Michael Land znalazł ukrytą i zamurowaną w ścianie płaskorzeźbę św. Jerzego na koniu i różne argenteria1. Witryg, chcąc aby ”skarb” wpadł w ręce katolików, potajemnie przeniósł go do kościoła Trzech Króli.
Kościół był w rękach protestantów aż do 1946r, gdy przekazano go Kościołowi Katolickiemu i stał się częścią parafii św. Mikołaja w Elblągu. Kościół św. Jerzego w czasie działań wojennych nie uległ dużym zniszczeniom, co pozwoliło szybko przygotować go do pełnienia funkcji religijnych.
Przez kilka ostatnich lat świątynia była kościołem akademickim, a msze św. odprawia w niej znany i lubiany przez Elblążan ks. Andrzej Kilanowski, wielki miłośnik i propagator historii Elbląga oraz okolic.
1Srebrne i złote naczynia liturgiczne. Paweł Kulasiewicz Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 2451
