Blisko 60% Polaków uważa, że osoby posiadające prawo jazdy powinny w pewnym momencie życia przechodzić obowiązkowe badania psychologiczne w celu przedłużenia ważności dokumentu – wynika z badań autobaza.pl. Tylko nieco ponad 1/3 ankietowanych twierdzi, że 65. rok życia to odpowiedni moment. Nadchodzące zmiany w przepisach dotyczących praw jazdy budzą kontrowersje.
Od kilku miesięcy w mediach krąży informacja o wprowadzeniu przez Unię Europejską nowych przepisów dotyczących obowiązkowego przeprowadzania badań psychologicznych wśród kierowców powyżej 65. roku życia. Planowany termin wejścia w życie nowych regulacji to styczeń 2024 r., a ich celem jest poprawa bezpieczeństwa na drogach, a także minimalizowanie ryzyka kolizji i wypadków wynikających z problemów z koncentracją i skupieniem prowadzących pojazdy.
– Starsi kierowcy to często bardzo doświadczone i obeznane w kwestii przepisów drogowych osoby. Niestety zdarza się, iż w pewnym momencie na drodze stają im przeszkody w postaci problemów z percepcją przestrzeni, koncentracją i prędkością reakcji na niespodziewane i nagłe sytuacje. Pozytywny wynik badania umożliwi seniorom przedłużenie ważności prawa jazdy, natomiast negatywny równoznaczny jest z jego utratą i niemożnością dalszego prowadzenia pojazdów – tłumaczy Piotr Korab, ekspert autobaza.pl.
Komisja Europejska planuje także wprowadzenie w przyszłości kursów dla tych, którzy zgodnie z wynikiem badania otrzymają pozwolenie na dalsze uczestnictwo w ruchu drogowym jako kierowcy. Dodatkowo, jednym z elementów wizji KE jest wdrożenie okresowych przedłużeń w zależności od wieku kierowcy, jednak te prace są dalej w toku ustaleń.
Podobne regulacje funkcjonują już w przepisach drogowych, jednak nie są one zależne od wieku. Od 2013 roku wydawane w Polsce prawa jazdy są na okres maksymalnie 15 lat. Po upływie terminu ważności dokumentu, kierowcy zobowiązani są do wykonania kontrolnych badań lekarskich, które kwalifikują ich do otrzymania nowego – z takim samym lub krótszym okresem uprawnień do prowadzenia pojazdu. W związku z tymi regulacjami, stan zdrowotny kierowców będzie kontrolowany regularnie. Osoby z wydanym uprzednio bezterminowym prawem jazdy, zobowiązane są do wymiany dokumentu – bez konieczności powtarzania badań lekarskich – którego ważność wynosić będzie maksymalnie 15 lat. Procedura ta zaplanowana jest na lata 2028-2033, a kolejne przedłużenia będą wiązały się ze złożeniem przez nich stosownego orzeczenia lekarskiego.
Czy nadchodzące regulacje spotkały się z aprobatą społeczeństwa? Ponad połowa (57,4%) kierowców zapytanych przez serwis autobaza.pl twierdzi, iż badania psychologiczne dla starszych kierowców to dobry pomysł, jednak znaczna ich część nie zgadza się ze wskazanym przez UE wiekiem. 18,2% wszystkich ankietowanych uważa, że 65. r. ż. to zbyt niski próg na wykonywanie takich badań, a tylko 4,5% wskazuje, iż powinny one być regularnie przeprowadzane na wcześniejszym etapie życia.
– Ankietowani często kierują się swoimi indywidualnymi doświadczeniami i stąd może wynikać ta rozbieżność. Wiele z nas zna osoby w wieku 65 lat – lub sami w takim okresie życia jesteśmy – i nie zauważamy żadnych komplikacji zdrowotnych wpływających na ewentualne powodowanie zagrożenia w ruchu drogowym. Część osób wskazuje na poparcie regulacji, z jednoczesnym obniżeniem progu wiekowego, co jest dość zaskakujące. Faktem jest, iż w dzisiejszej rzeczywistości dużo mówi się o problemach zdrowotnych zupełnie niezwiązanych z wiekiem i spodziewam się, że właśnie ten aspekt mógł mieć na to wpływ – komentuje Piotr Korab, ekspert autobaza.pl.
Blisko 20% ankietowanych zadeklarowało, że nie ma zdania. Może to świadczyć o niskiej wiedzy na temat unijnych planów oraz szczegółów dotyczących nowych przepisów. Co ciekawe – znaczna część ankietowanych (23,5%) nie zgadza się z planowanymi regulacjami i uważa, że nie są w ogóle potrzebne.
– Wielu seniorów obawia się tych badań. Brak szczegółowej wiedzy na temat nowych przepisów może budzić obawy przed natychmiastowym odebraniem prawa jazdy osobom powyżej 65. r.ż., a także dyskryminacją tej grupy. Są to często kierowcy z wieloletnim doświadczeniem, którzy lubią i potrzebują jeździć samochodem, ponieważ są do tego przyzwyczajeni i daje im to poczucie niezależności – mówi Piotr Korab, ekspert autobaza.pl.