Książka ukazująca postacie największych amantów międzywojennego dwudziestolecia. To w nich kochały się wielbicielki kina. Piękny świat, w którym brylowali, został zniszczony przez wojnę. Później różnie potoczyły się losy tych, którzy ją przeżyli.
Biografie sławnych aktorów, romanse i skandale
Franciszek Brodniewicz, Aleksander Żabczyński, Adam Brodzisz, Zbigniew Rakowiecki, Witold Zacharewicz… To do nich wzdychały wielbicielki przedwojennego kina i z zazdrością patrzyły na ich filmowe partnerki, marząc, by pewnego dnia znaleźć się na ich miejscu.
Amanci filmowi II Rzeczypospolitej doskonale wiedzieli, jak kreować swój wizerunek, aby stale pojawiać się na łamach prasy i cieszyć się nieustannym zainteresowaniem publiczności. Wybuch II wojny światowej przerwał ich błyskotliwe kariery. W tym czasie nie ominęły ich dramaty, które stały się udziałem całego społeczeństwa. Trafiali do obozów koncentracyjnych, ginęli z rąk Niemców lub Sowietów albo udawali się na emigrację, zostawiając za sobą dawne artystyczne życie. Ci zaś, którzy przeżyli i zdecydowali się pozostać w Polsce, nie mieli w szarej PRL-owskiej rzeczywistości łatwo. Nie tylko nie było dla nich miejsca w kinematografii, ale też byli prześladowani ze względu na swoje wojenne zaangażowanie w działalność konspiracyjną. Lecz pamięć o nich pozostała żywa, a filmy z ich udziałem nadal cieszą się sporym zainteresowaniem.
Kim byli aktorzy przedwojennego kina? W jakich okolicznościach pojawili się na wielkim ekranie? Czy prywatnie byli równie czarujący jak w filmach, w których grali? Jak potoczyły się ich powojenne losy?
Na podstawie dokumentów,
wywiadów prasowych i wspomnień Marek Teler przypomina życiorysy
piętnastu przedwojennych elegantów, którzy zawojowali świat
filmu. Opisuje zarówno tych występujących na ekranie przez wiele
lat, jak i tych, którym wybuch II wojny światowej nie pozwolił
w
pełni rozwinąć skrzydeł. I jak to zwykle bywa, okazuje się, że
najciekawszy scenariusz napisało im prawdziwe życie.
Marek Teler ze wspaniałą lekkością pióra i kronikarską dokładnością przywołuje nam nieco zapomniane, ale niezwykle barwne portrety aktorów – amantów polskiego teatru i kina. To nie tylko prawdziwa uczta dla miłośników biografii artystów okresu II Rzeczypospolitej, ale również niezwykła opowieść o blaskach i cieniach tak wymagającego zawodu, jakim jest aktorstwo.
Krzysztof Kwiatkowski, aktor teatralny i filmowy
Otaczały ich rzesze wielbicielek. Zapewniali frekwencję w kinach międzywojennej Polski. Błyskotliwe kariery przerwała im II wojna światowa. Zbigniew Rakowiecki i Witold Zacharewicz za udział w konspiracji zapłacili cenę najwyższą. Kazimierz Junosza-Stępowski oraz Franciszek Brodniewicz także nie przeżyli okupacji. Emigrację wybrali Adam Brodzisz i Mieczysław Cybulski. Aleksandra Żabczyńskiego nękał Urząd Bezpieczeństwa. Losy amantów II Rzeczypospolitej, pieczołowicie zrekonstruowane przez Marka Telera, dowodzą, iż los jest bezkonkurencyjnym scenarzystą.
Tomasz Zapert, dziennikarz, publicysta
Marek Teler po raz kolejny przybliża nam przedwojenny polski świat filmu. Wnikliwa analiza dostępnych już materiałów, szczegółowa kwerenda nieznanych dotychczas dokumentów, dociekliwość i faktograficzna precyzja to cechy, które niewątpliwie czynią Marka jednym z najskuteczniejszych współcześnie badaczy historycznych. Każda z opisywanych przez niego historii jest inna, a scenariusze napisało samo życie. Książkę niniejszą polecam wszystkim miłośnikom starego kina, filmowcom i filmoznawcom. Markowi gratuluję kolejnej wspaniałej publikacji, do której na pewno niejednokrotnie będę wracała.
Olga Gaertner, biografka Aleksandra Żabczyńskiego, pomysłodawczyni portalu stare-kino.pl
MAREK TELER
(ur. 1996) – dziennikarz, popularyzator historii, bloger. Absolwent Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. Autor książek: Kobiety króla Kazimierza III Wielkiego, Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej, Zagadka Iny Benity. AK-torzy kontra kolaboranci (Nagroda Klio III stopnia w kategorii varsaviana) i Upadły amant. Historia Igo Syma.
Publikował swoje artykuły na łamach magazynów „Focus Historia” i „Skarpa Warszawska” oraz na portalu historycznym Histmag.org. Interesuje się między innymi historią kobiet, genealogią oraz artystami II Rzeczypospolitej.
