Od dziś (1 lipca) zgodnie z nowelizacją w programie Rodzina 500 świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało także na pierwsze dziecko. Jak się po nie ubiegać?
Do tej pory kwota 500 zł przysługiwała na drugie oraz kolejne dzieci do 18. roku życia. Rodziny, których dochód nie przekraczał 800 zł netto lub w przypadku dziecka niepełnosprawnego 1200 zł netto, przysługiwało świadczenie także na pierwsze dziecko. Wraz z nowelizacją zasada ta przestała obowiązywać a świadczenie można otrzymywać już na każde dziecko.
Od 1 lipca przyznanie świadczenia nie będzie wymagało wydawania i doręczenia decyzji administracyjnej. Rodzic wnioskujący o 500+ otrzyma informację mailową o przyznaniu kwoty lub też jeśli nie podał adresu elektronicznego, będzie mógł odebrać informację osobiście. Odmowa przyznania świadczenia wychowawczego, uchylenie lub zmiana tego prawa nadal będzie się odbywać w formie decyzji administracyjnej.
Wraz z dzisiejszymi zmianami, obowiązywać zaczyna zasada, że prawo do świadczenia nie będzie uzależnione od ustalenia alimentów, co oznacza likwidację czasochłonnej procedury stosowanej do tej pory przez gminy.
Świadczenie 500+ jest wypłacane przez urząd miasta, gminy, ośrodek pomocy społecznej lub centra do realizacji świadczeń socjalnych. Dodatkowo, nie jest no wliczane do dochodu przy ustalaniu prawa do innych świadczeń, m. in. z pomocy społecznej, rodzinnych, z funduszu alimentacyjnego czy stypendiów dla studentów i uczniów.
Komu przysługuje świadczenie i jakie są warunki otrzymania?
Świadczenie przysługuje jednemu z rodziców, opiekunowi faktycznemu jeśli złożył on wniosek do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka, opiekunowi prawnemu dziecka, a także w nielicznych przypadkach dyrektorowi domu pomocy społecznej. Również rodzinie zastępczej przysługuje świadczenie wychowawcze bez względu czy dziecko wychowywane jest w związku małżeńskim, nieformalnym czy też jest wychowywane samotnie. Kwota 500 zł przyznawana jest także placówkom opiekuńczo wychowawczym typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno- terapeutycznego, regionalne placówki opiekuńczo terapeutyczne oraz interwencyjne środki preadopcyjne.
500+ jest kwotą przysługującą na jednego opiekuna. Otrzymuje je ten, który szybciej zgłosi wniosek. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy dziecko orzeczeniem sądu jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców. Wtedy każde z nich dostaje po połowie świadczenia.
Warunkami otrzymania świadczenia wychowawczego jest wspólne zamieszkiwanie z dzieckiem oraz kiedy dziecko pozostaje na jego utrzymaniu, a także zgodnie z art. 1 ustawy o pomocy państwa rodzina musi zamieszkiwać na terenie Polski. Jeśli jednak osoba składająca wniosek lub inny członek rodziny przebywa poza granicami Polski wtedy taki wniosek rozpatrywany jest przez odpowiednie organy w celu wyeliminowania sytuacji, kiedy taka rodzina otrzymuje podobne świadczenie w innym państwie.
Jak i kiedy złożyć wniosek?
Wnioski składane są od 1 lipca elektronicznie. Można je wysłać przez stronę Ministerstwa Rodziny empatia.mrpips.gov.pl, przez bankowość elektroniczną lub przez portal PUE ZUS. Od 1 sierpnia natomiast można zgłaszać w nioski drogą tradycyjną, czyli osobiście w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.
Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej na swojej stronie opublikowało siedem najczęściej zadawanych pytań dotyczących nowelizacji. Publikujemy je poniżej:
1. Do kiedy trzeba złożyć wniosek, by móc uzyskać prawo do świadczenie 500+ na nowych zasadach już od startu programu?
Aby uzyskać prawo do świadczenia 500+ na nowych zasadach tj. od 1 lipca, rodzic dziecka, na które obecnie nie pobiera tego świadczenia, musi złożyć wniosek w okresie od 1 lipca 2019 r. do 30 września 2019 r.
Oznacza to, że tylko złożenie wniosku do końca września 2019 r. gwarantuje takiemu rodzicowi, że świadczenie wychowawcze na nowych zasadach zostanie wypłacone z wyrównaniem od lipca.
Jeśli rodzic dziecka złoży wniosek po 30 września, świadczenie będzie przysługiwać od miesiąca złożenia wniosku.
2. Kiedy zostaną wypłacone pierwsze pieniądze na nowych zasadach?
Wszystko zależy od miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek. Tak przedstawiają się poszczególne, maksymalne terminy wypłat w zależności od miesiąca złożenia wniosku:
• Złożenie wniosku w okresie lipiec – sierpień 2019 r. oznacza, że świadczenie, z wyrównaniem od lipca, zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 31 października 2019 r.
• Złożenie wniosku we wrześniu 2019 r. oznacza, że świadczenie, z wyrównaniem od lipca, zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 30 listopada 2019 r.
• Złożenie wniosku w październiku 2019 r. oznacza, że świadczenie, z wyrównaniem jedynie od października, zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 31 grudnia 2019 r.
• Złożenie wniosku w listopadzie 2019 r. oznacza, że świadczenie, z wyrównaniem jedynie od listopada, zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 31 stycznia 2020 r.
• Złożenie wniosku w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 31 stycznia 2020 r. oznacza, że świadczenie, z wyrównaniem jedynie od miesiąca złożenia wniosku, zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 29 lutego 2020 r.
3. Co z terminami dla rodziców, którzy mają przyznane świadczenie na drugie i kolejne dziecko, a chcą wnioskować o „500+” również na pierwsze dziecko?
Rodzice, którzy mają obecnie przyznane świadczenie wychowawcze na drugie i kolejne dzieci do 30 września 2019 r., składają od 1 lipca 2019 r. jeden wspólny wniosek o ustalenie prawa do świadczenia na wszystkie dzieci. W ten sposób otrzymają od 1 lipca prawo do świadczenia na pierwsze dziecko (na które obecnie nie pobierają 500+), natomiast od 1 października br. na pozostałe dzieci (na które świadczenia są już przyznane do 30 września 2019 r.). Uwaga, rodzice ci muszą pamiętać aby złożyć wniosek do 30 września br., jeśli chcą otrzymać świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko z wyrównaniem od lipca br.
4. Czy procedura składania wniosku i przyznawania świadczeń zostanie uproszczona?
Jak już wiadomo, zniesione zostaje kryterium dochodowe. To oznacza, że rodzice nie będą już musieli dokumentować swojej sytuacji dochodowej. Formularz wniosku zostanie więc znacznie uproszczony i skrócony. Dzięki temu łatwiej także będzie można składać wnioski drogą elektroniczną.
To nie koniec uproszczeń proceduralnych. Od 1 lipca 2019 r. prawo do świadczenia wychowawczego nie będzie już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego rodzica w przypadku wniosków składanych przez rodziców samotnie wychowujących dziecko. Odpada więc czasochłonna weryfikacja wymogu ustalenia alimentów na dziecko.
Finalnie wypłaty przyznanych świadczeń odbywać się będą szybciej, gdyż zlikwidowany zostanie obowiązek rozstrzygania o przyznaniu świadczenia wychowawczego w drodze decyzji administracyjnej. Teraz wydawana będzie szybsza i mniej pracochłonna informacja o przyznaniu świadczenia. Właściwy organ wyśle wnioskodawcy na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej informację potwierdzającą przyznanie świadczenia, zaś w przypadku braku adresu e-mailowego osoba ta będzie mogła odebrać informację o przyznaniu świadczenia w postaci papierowej. Jest to rozwiązanie, które doskonale funkcjonowało już w programie „Dobry start”, co także znacznie zwiększyło odsetek wniosków składanych poprzez kanały internetowe.
5. Czy świadczenie będzie wypłacane w przypadku śmierci jednego z rodziców?
W przypadku śmierci jednego z rodziców, któremu świadczenie zostało wcześniej przyznane lub który zmarł przed rozpatrzeniem złożonego wniosku, wprowadzona zostaje ciągłość świadczenia wychowawczego. Oznacza to, że rodzic, który został z dzieckiem, nie traci automatycznie prawa do przyznanego świadczenia na dziecko. Aby zachować ciągłość świadczenia rodzic, który został z dzieckiem, musi złożyć wniosek w terminie 3 miesięcy od dnia śmierci drugiego rodzica.
Istotne jest, że powyższe rozwiązanie ma zastosowanie do spraw w których śmierć rodzica nastąpiła po dniu 30 czerwca 2019 r.
6. Czy program obejmie teraz wszystkie dzieci w pieczy zastępczej
Dotychczas świadczenia z programu „Rodzina 500+” otrzymywały dzieci w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego. Od 1 lipca świadczenie otrzymają również dzieci umieszczone w innych instytucjonalnych formach pieczy zastępczej, czyli w pozostałych placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych i interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych. Program obejmie także dzieci umieszczone w domach pomocy społecznej. W sumie to ok. 13,8 tys. nowych dzieci ze świadczeniem 500+.
7. Jaki termin na złożenie wniosku mają świeżo upieczeni rodzice?
Obecnie świadczenie wychowawcze przysługuje, co do zasady, od miesiąca złożenia wniosku. Brak złożenia wniosku w miesiącu, w którym dziecko się urodziło, oznaczało brak prawa do świadczenia za ten miesiąc.
Od 1 lipca rodzice będą mieli aż 3 miesiące od urodzenia dziecka na złożenie wniosku. To ważny zapas czasu w tak gorączkowym okresie, wypełnionym nowymi obowiązkami. Oczywiście świadczenie 500+ otrzymają z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka. Istotne jest, że powyższe rozwiązanie dotyczy dzieci urodzonych po 30 czerwca 2019 r.
