Guzy neuroendokrynne są zwykle mniej groźne niż wiele innych nowotworów, ale na ogół wykrywa się je późno: kiedy są już zawansowane i wywołały przerzuty – mówili w poniedziałek eksperci podczas debaty w Warszawie
Spotkanie zorganizowano okazji przypadającego 10 listopada Ogólnoświatowego Dnia Świadomości Nowotworów Neuroendokrynnych – NET. Z danych przedstawionych dziennikarzom wynika, że w Polsce co roku tego typu guzy wykrywane są u 3,5 tys. osób, będących najczęściej w wieku 45–65 lat, szczególnie u kobiet.
Prezes Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego prof. Marek Ruchała przyznał, że w naszym kraju są wciąż duże trudności z diagnozowaniem guzów neuroendokrynnych, ale podobnie jest w innych państwach rozwiniętych. – Podejrzewa się, że co najmniej 20 proc. tych nowotworów nie jest właściwie zdiagnozowanych – dodał.
– Guzy neuroendokrynne (NET) przez długi czas nie powodują poważniejszych objawów i wolno się rozwijają, czasami mija nawet kilkanaście lat zanim zostaną wykryte – podkreśliła kierownik Kliniki Endokrynologii i Nowotworów Neuroendokrynnych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach prof. Beata Kos–Kudła.
Zdaniem specjalistki, guzy NET najczęściej występują w przewodzie pokarmowym (żołądku, trzustce i jelitach – PAP) oraz w płucach. Wywoływane przez nie dolegliwości są na ogół mało specyficzne i mogą wskazywać też na inne schorzenia. Przykładem są uderzenia gorąca u kobiet w średnim wieku zwykle kojarzone z przekwitaniem, a nie poważną chorobą.
Prof. Jarosław Ćwikła z Katedry Radiologii Wydziału Nauk Medycznych Uniwersytetu Warmińsko–Mazurskiego w Olsztynie powiedział PAP, że mylące bywają usytuowane w wątrobie tzw. naczyniaki. – Na ogół są to łagodne guzy, ale czasami okazują się przerzutami do wątroby wywołanymi przez guzy NET – mówił.
Zdaniem specjalisty, wątpliwości mogą rozwiać inne badania, w tym przypadku tomograf komputerowy, lub sprawdzenie czy występują również inne objawy, które razem mogą wskazywać na guzy neuroendokrynne.
– Pomocne jest też wykonanie prostego i taniego badania o nazwie chromogranina A (CgA, określające poziom białka w komórkach neuroendokrynnych, w tym nowotworowych – PAP) – powiedział PAP prof. Ruchała, kierownik Katedry i Kliniki Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
Prof. Kos–Kudła, która jest przewodniczącą Polskiej Sieci Guzów Neuroendokrynnych, zapewniła, że nie ma poważniejszych problemów z dostępem do różnych metod leczenia guzów neuroendokrynnych. – Najczęściej – podkreśliła – wykonywane są zabiegi operacyjne wycięcia guza. Jeśli zostaną one wykonane we wczesnej fazie choroby, mogą doprowadzić do całkowitego wyleczenia.
Wiceminister zdrowia Marcin Czech zapewnił, że nie ma poważniejszych problemów z leczeniem farmakologicznym guzów neuroendokrynnych, ponieważ z budżetu refundowane są niemal wszystkie leki stosowane w guzach NET. Dostępna jest również radioterapia i terapia celowa.
Prof. Kos–Kudła podkreśliła, że leczenie farmakologiczne guzów neuroendokrynnych rozpoczyna się zwykle od użycia leków hormonalnych, a nie od klasycznej chemioterapii, często wykorzystywanej w innych nowotworach (poza tymi guzami NET, które przypominają typowego raka – PAP).
Do wyboru są analogii somatostatyny, a gdy taka terapia okaże się niewystarczająca można zastosować analog połączony z izotopem. Jest to przykład izotopowej terapii celowanej (analog łączy się z odpowiednią komórką i działa na nią podwójnie: hormonalnie i promieniowaniem).
– W leczeniu guzów neuroendokrynnych niezbędna jest współpraca wielu specjalistów wspólnie ustalających zaawansowanie choroby i strategię postępowania – podkreśliła prof. Kos–Kudła. – Takie konsylium lekarzy jest też wygodniejsze dla pacjenta, ponieważ nie musi on krążyć między różnymi specjalistami.
Specjalistka dodała, że dwa razy w tygodniu konsylium lekarzy ds. guzów NET analizuje 20 wybranych przypadków pacjentów na podstawie zgromadzonych badań i określa dalszą strategię ich leczenia.
– To modelowy przykład opieki koordynowanej – podkreślił wiceminister Czech. Dodał, że coraz częściej jest on stosowany w naszym kraju w różnych dziedzinach medycyny i jest szczególnie przydatny w chorobach rzadkich, do jakich zaliczane są guzy neuroendokrynne. (PAP)
Zbigniew Wojtasiński/PAP
