17 grudnia 2020 r. Rada Miasta Torunia przyjęła lokalną strategię w zakresie profilaktyki i redukcji szkód zdrowotnych i społecznych związanych z używaniem substancji psychoaktywnych.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) szkodliwe używanie alkoholu jest przyczyną ponad 3 mln zgonów rocznie, a także wielu chorób oraz niepełnosprawności powiązanych z utrzymującym się wysokim jego spożyciem. Z badań przeprowadzonych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynika, że nadużywanie substancji, w tym alkoholu, może dotyczyć ponad 3 milionów Polaków.
W najnowszym (2019 r.) raporcie Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii o stanie narkomani w Polsce czytamy natomiast, że w polskim społeczeństwie konsumpcja napojów alkoholowych jest o wiele bardziej rozpowszechniona niż użytkowanie narkotyków. Dane ogólnopolskie znajdują odzwierciedlenie w danych lokalnych – w Toruniu (2019 r.) 97 osób leczonych było stacjonarnie z powodu używania alkoholu, natomiast 26 z narkotyków. Podobnie dane kształtują się w przypadku leczenia ambulatoryjnego – z powodu alkoholu w szpitalach znalazło się 616 osób, a narkotyków 277.
Naprzeciw tym problemom wychodzą różne instytucje i organizacje, których działania na szczeblu lokalnym określa Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Narkomanii oraz Innych Uzależnień. Planowane wydatki na realizację programu w 2021 r. szacuje się na 5 400 000 zł.
– Środki finansowe, jakie możemy na ten cel przeznaczyć, to pieniądze pozyskane od przedsiębiorców, którzy korzystają z zezwoleń na sprzedaż alkoholu zarówno do konsumpcji na miejscu, jak i na wynos. Opłaty za takie zezwolenia mogą być przeznaczone tylko na działania o charakterze profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii i innych uzależnień – wyjaśnia prezydent Torunia Michał Zaleski.
Priorytetowe działania i cele ujęte w strategii lokalnej w zakresie profilaktyki i redukcji szkód związanych z używaniem substancji psychoaktywnych na przyszły rok w Toruniu to:
- opóźnianie inicjacji alkoholowej, narkotykowej, tytoniowej (w tym: wzrost świadomości);
- pomoc osobom i rodzinom zmagającym się problemami wywołanymi używaniem środków psychoaktywnych (zarówno przez dzieci jak i osoby dorosłe);
- udzielanie pomocy osobom uzależnionym w procesie zdrowienia;
- ograniczenie dostępności środków psychoaktywnych.
– Chcemy, aby jak najwięcej działań programu miało charakter praktyczny – przede wszystkim pracy z ludźmi, którzy tej pomocy potrzebują, w tym w szczególności współuzależnionym członkom rodzin – powiedział prezydent Torunia Michał Zaleski.
– Program na 2021 rok stanowi kontynuację działań, które były prowadzone już w latach wcześniejszych – powiedziała dyrektor Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej Izabela Miłoszewska.
Kluczowym i jedynym w Toruniu podmiotem w zakresie leczenia uzależnień od środków psychoaktywnych oraz świadczenia pomocy rodzinom tych osób jest Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnień i Współuzależnienia. Natomiast realizacją całorocznych programów obejmujących wielokierunkową pomocą osoby uzależnione, eksperymentujące i współuzależnione zajmują się w Toruniu organizacje pozarządowe: Towarzystwo Profilaktyki i Przeciwdziałania Uzależnieniom, Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo „Powrót z U”, Ogólnopolska Fundacja Na Rzecz Zapobiegania Narkomanii oraz Stowarzyszenie Klub Abstynenta Flisak.
Pomoc w zakresie profilaktyki i redukcji uzależnień świadczy również MOPR poprzez organizację wypoczynków letnich poza miejscem zamieszkania dla dzieci z rodzin zagrożonych patologią społeczną, udostępnienie Telefonu Zaufania oraz program „Wsparcie specjalistyczne”, na który składają się m.in. konsultacje psychologiczne, zajęcia z terapeutą uzależnień, poradnictwo prawne oraz grupy wsparcia dla kobiet doświadczających przemocy.
Natalia Przytarska / UM Toruń
