Prawo: Obecny system narusza prawa osób z niepełnosprawnościami do prywatności

Prawo: Obecny system narusza prawa osób z niepełnosprawnościami do prywatności
Fot. Adminstrator

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi na obecną regulację prawną, która w nadmierny i nieuzasadniony sposób ingeruje w prawo osób z niepełnosprawnościami do prywatności.

Kwestia dotyczy konieczności umieszczania symbolu niepełnosprawności oraz oznaczeń specjalizacji lekarzy w orzeczeniach o niepełnosprawności. Rzecznik zwrócił się do Krzysztof Michałkiewicz Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych z prośbą o podjęcie o odpowiednich działań w tej sprawie.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami konieczne jest przedstawienie orzeczenia przez pracownika z niepełnosprawnością zatrudniającemu go pracodawcy. Pracodawca, po przedstawieniu przez osobę z niepełnosprawnością orzeczenia o niepełnosprawności, uzyskuje faktyczny dostęp do danych wrażliwych, dotyczących pracownika, bowiem ustalenie znaczenia symbolu schorzenia nie nastręcza żadnych trudności – wystarczy lektura rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Obligatoryjne udostępnianie pracodawcy informacji na temat specyficznego schorzenia, na które cierpi pracownik, może budzić wątpliwości z punktu widzenia konstytucyjnego prawa do prywatności, ochrony danych osobowych, prawa do zachowania tajemnicy pacjenta, a w konsekwencji skutkować dyskryminacją osoby z niepełnosprawnością na rynku pracy.

Rzecznik dostrzega i rozumie szczególne uprawnienia pracodawców, wynikające z zatrudniania osób z konkretną, określoną niepełnosprawnością. Powszechnie wskazuje się jednak, że mechanizmy te nie spełniają swej roli – pracodawcy nie wykazują większej gotowości do zatrudniania osób ze szczególnymi niepełnosprawnościami. Przeciwnie – często podobne regulacje są czynnikiem utrudniającym takim osobom znalezienie pracy.

– Przyjęte rozwiązania prawne, związane z koniecznością ujawniania pracodawcy informacji na temat schorzenia lub niepełnosprawności, na które cierpi pracownik, wywołują szczególnie niekorzystne skutki w przypadku osób cierpiących na schorzenia ukryte, takie jak choroby psychiczne, epilepsja czy niepełnosprawność intelektualna. Tacy pracownicy często nie potrzebują specjalnych dostosowań miejsca i warunków pracy, a wciąż powszechne w społeczeństwie uprzedzenia i stereotypy na temat ich niepełnosprawności powodują niechęć potencjalnych pracodawców do ich zatrudniania – argumentuje Rzecznik Praw Obywatelskich.

Często podnoszonym argumentem za utrzymaniem dotychczasowej praktyki umieszczania na orzeczeniach o stopniu niepełnosprawności symbolu niepełnosprawności są istniejące ograniczenia funkcjonalne, które napotykają w procesie rehabilitacji zawodowej osoby z niektórymi niepełnosprawnościami (np. niepełnosprawność intelektualna, epilepsja, poważne dysfunkcje narządu wzroku), szczególnie utrudniające wejście i utrzymanie się na rynku pracy. Ze względu na to ustawodawca zdecydował się na przyznanie pracownikom z niektórymi niepełnosprawnościami oraz ich pracodawcom odmiennych uprawnień.

– Przyznanie takich samych uprawnień pracodawcom osób z niepełnosprawnościami, niezależnie od posiadanego przez te osoby stopnia i rodzaju niepełnosprawności, naruszałoby zasady sprawiedliwości społecznej oraz nie motywowałoby do zatrudniania osób z najpoważniejszymi problemami. Jednak z doświadczeń samych osób z niepełnosprawnościami ukrytymi, zgłaszających się do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wynika, że obecnie funkcjonujące mechanizmy w ogóle nie służą wsparciu osób z niepełnosprawnościami na otwartym rynku pracy. – tłumaczy Rzecznik – Należy więc wypracować takie rozwiązanie legislacyjne, które z jednej strony nie pozbawi pracodawców ewentualnych szczególnych uprawnień związanych z rodzajem niepełnosprawności zatrudnianych przez nich pracowników, a z drugiej strony nie będzie naruszało prawa osób z niepełnosprawnościami do prywatności. – podsumowuje.

Źródło: RPO

  Oprac. AG Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 14606

Print Friendly, PDF & Email