Po stronie słabszych

Po stronie słabszych
Fot. Mateusz Misztal

Od 1997 roku na mocy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w większości polskich miast powstały stanowiska Pełnomocników ds. Osób Niepełnosprawnych. Funkcję te w naszym mieście niedawno objęła Monika Kurpanik. Młoda, ambitna i pełna zapału do pracy. Jakie cele stawia przed sobą i jakie plany snuje na to, by w naszym mieście żyło się lepiej?

Jest Pani stosunkowo nowym pełnomocnikiem ds. osób niepełnosprawnych – jakie zadania i cele stawia sobie Pani jako priorytetowe?

Sprawy osób niepełnosprawnych są dla mnie szczególnie ważne i uważam, że wymagają one podejmowania systemowych i skonkretyzowanych działań. Aby takie działania skutecznie zaplanować, a następnie zrealizować, trzeba dobrze poznać środowisko osób niepełnosprawnych. Dlatego też w ubiegłym roku przeprowadzona została w naszym mieście diagnoza potrzeb osób z niepełnosprawnościami, czym jestem osobiście bardzo usatysfakcjonowana. W oparciu o ten dokument planujemy opracować nowy program strategiczny na rzecz osób niepełnosprawnych, wyznaczając obszary działania, cele oraz konkretne działania do realizacji. W tym celu powołany został zespół złożony z profesjonalistów, ekspertów, osób pracujących na co dzień z osobami niepełnosprawnymi oraz reprezentantów organizacji działających w tym obszarze. Opracowanie programu to dla mnie zadanie priorytetowe. A poza tym zamierzam aktywnie współpracować z organizacjami pozarządowymi, w celu wymiany informacji o podejmowanych działaniach, aby te nie były rozproszone i konkurencyjne, a usystematyzowane i komplementarne.

Z jakimi problemami najczęściej borykają się niepełnosprawni mieszkańcy naszego miasta?

Pracując od wielu lat w Departamencie Zdrowia i Spraw Społecznych, na co dzień spotykam się z osobami niepełnosprawnymi oraz współpracuję z instytucjami i organizacjami działającymi w tym obszarze, przez co na bieżąco dowiaduję się o problemach i potrzebach tej grupy społecznej. Również przeprowadzona diagnoza ukazała szereg problemów i potrzeb osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Należą do nich m.in. ograniczony dostęp do dofinansowań PFRON na rehabilitację społeczną (turnusy rehabilitacyjne, likwidacja barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się, zakup sprzętu rehabilitacyjnego), trudności w korzystaniu z przestrzeni publicznej wynikające z braku dostępności do niektórych obiektów, z niewystarczającej informacji oraz wreszcie z niewłaściwych postaw społecznych. Wiele osób niepełnosprawnych wskazuje na potrzebę korzystania z pomocy asystenta. Ponadto, rodziny i opiekunowie sprawujący bezpośrednią opiekę nad osobami niepełnosprawnymi borykają się z brakiem możliwości zapewnienia opieki w sytuacji konieczności załatwienia spraw prywatnych, w wyniku zdarzeń losowych czy chociażby potrzeby odpoczynku. Dużym problemem dla rodziców osób niepełnosprawnych, zwłaszcza tych z niepełnosprawnością intelektualną, jest zabezpieczenie opieki i funkcjonowania ich dziecka, w sytuacji, gdy sami już nie będą w stanie jej zapewnić lub umrą.

Czy uważa Pani, że dotychczasowe działania pełnomocnika były wystarczające?

Funkcja Pełnomocnika Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych od wielu lat połączona jest z funkcją dyrektora/kierownika komórki odpowiedzialnej za sprawy społeczne (obecnie jest nią Departament Zdrowia i Spraw Społecznych), gdyż zadania obu funkcji nierozerwalnie się wiążą. Realizując zadania Departamentu, na bieżąco rozwiązuje się problemy osób niepełnosprawnych, odpowiada na ich potrzeby oraz współpracuje z szeroko pojętym środowiskiem tej grupy społecznej. Dlatego też mogę stwierdzić, iż działania pełnomocnika były wystarczające, co nie oznacza, że nie mogą być bardziej aktywne i efektywne.

Jakie programy skierowane do osób niepełnosprawnych były realizowane w latach ubiegłych na terenie naszego miasta?

Realizacja zadań w zakresie niepełnosprawności oparta jest obecnie o dwa dokumenty o charakterze strategicznym, tj. „Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych Elbląga 2020+”, oraz „Elbląski program na rzecz równego statusu osób z niepełnosprawnościami i zapobiegania niepełnosprawnościom na lata 2012–2020”. Ponadto, polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych realizowana była poprzez zadania i projekty zlecane do realizacji organizacjom pozarządowym, udział w partnerstwach, a także poprzez aktywne i skuteczne działania jednostek organizacyjnych, organizacji pozarządowych oraz we współpracy z innymi partnerami i lokalną społecznością.

Jakie działania są planowane na rzecz poprawy dostępności miasta do potrzeb osób niepełnosprawnych?

W oparciu o diagnozę potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz w wyniku prac zespołu ds. opracowania programu na rzecz osób niepełnosprawnych można już zidentyfikować główne potrzeby, a na ich podstawie działania do realizacji. Są to: wdrożenie opieki wytchnieniowej, usług asystenckich, zapewnienie specjalistycznego wsparcia psychologicznego i terapeutycznego rodzinom osób niepełnosprawnych, poprawa dostępu do informacji, rozwój mieszkalnictwa chronionego oraz sieci placówek zapewaniających wsparcie osobom niepełnosprawnym.

Organizacje pozarządowe, takie jak ERKON, są partnerem dla miejskiego pełnomocnika. Jak układa się ta współpraca?

Organizacje pozarządowe są dla samorządu znaczącym partnerem, realizatorem zadań publicznych i pomysłodawcą wielu inicjatyw. Elbląskie organizacje pozarządowe swą największą aktywność w zakresie polityki społecznej przejawiają w sferze pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz pomocy osobom starszym i niepełnosprawnym. Gmina Miasto Elbląg od wielu lat współpracuje z organizacjami pozarządowymi w zakresie zlecania zadań z zakresu polityki społecznej i udzielaniu dotacji na ich finansowanie i dofinansowanie. Zlecanie zadań podmiotom niepublicznym jest istotnym narzędziem pozwalającym na rozszerzanie i doskonalenie usług społecznych. Nasze dotychczasowe doświadczenie pokazuje, iż organizacje pozarządowe są skutecznym i efektywnym partnerem w realizacji tych zadań, wpływającym na jakość świadczonych usług.

Fot. Mateusz Misztal
Print Friendly, PDF & Email