Dni coraz krótsze, pokończyły się wszystkie polne prace, a w tradycji chrześcijańskiej zaraz rozpocznie się Adwent – czas, w którym zabaw i wesel się nie urządza – i potrwa do Bożego Narodzenia. Natomiast koniec listopada przynosi nam dwa miłe święta. Dla dziewcząt i kobiet niezamężnych – Andrzejki, obchodzone 30 listopada, na świętego Andrzeja Apostoła. W tym roku „andrzejki” wypadają już w Adwencie, więc ostatki wypada przenieść na sobotę 26 listopada, a świętego Andrzeja obchodzić nieco skromniej. Dla chłopców i mężczyzn nieżonatych to obchodzone 25 grudnia Katarzynki – nie tak popularne jak Andrzejki, ale ma swoich zwolenników, o czym świadczy chociażby ten wierszyk:
Hej! Kasiu, Katarzynko
Gdzie szukać cię dziewczynko
Wróżby o ciebie zapytam
Czekaj – wkrótce zawitam!
Obyczaje tych świąt swój początek wzięły z pogańskiego zwyczaju wróżenia przyszłości, który to obrzęd był tępiony przez kościół chrześcijański przez wiele wieków. Dzisiaj jednak jest to tylko niewinna zabawa i wszyscy cieszą się wróżbami świętej Katarzyny i świętego Andrzeja.
Zarówno dziewczęta, jak i chłopcy, wróżą sobie z karteczek, a dzieje się to tak: kartki z wypisanym imieniem wybranego lub wybranej, wkłada się pod poduszkę w wigilię święta i ta, którą się wyciągnie rankiem, pokazuje imię przyszłego męża lub żony. Można też wkładać pod poduszkę przedmioty związane z wybraną.
W dzień świąteczny natomiast chłopcy wróżą sobie z kubków – chowają pod kubki na przykład obrączkę, różaniec, a pod trzecim kubkiem nic nie ma – tak los ma wskazać stan, w którym przyjdzie spędzić życie.
Dziewczęta chętnie wróżą z wosku. Roztopiony i wylewany przez klucz na zimna wodę wosk, tworzy przedziwne kształty, z których próbują panienki odgadnąć pomyślną dla siebie wróżbę.
Mniej znaną modą jest wróżenie z butów, które dziewczęta ustawiają rzędem jeden za drugim i której bucik pierwszy przestąpi próg, ta pierwsza wyjdzie za mąż.
Okazuje się, że i gotowanie można użyć do wróżby, która wygląda tak: dziewczęta wrzucają na wrzątek kluskę lub pierożek, a której wyrób wypłynie pierwszy, tej chłopiec się oświadczy po Adwencie.
Można też wróżyć z obierek: obiera się jabłko i jeżeli uda się je obrać do końca bez odrywania noża, to przynosi pomyślną wróżbę. Można jeszcze obierkę rzucić na stolik i spróbować odczytać inicjał imienia przyszłego męża, z kształtu w jaki się ułoży.
Nadchodzący okres Adwentu przypominają liczne przysłowia związane z imieniem Świętej Katarzyny:
Święta Katarzyna Adwent rozpoczyna.
Święta Katarzyna Adwent zawiązuje, sama hula, pije, a nam zakazuje.
Święta Katarzyna śluby ucina.
W święto Katarzyny są pod poduszką dziewczyny.
Święta Katarzyna śmiechem, święty Andrzej grzechem.
Święta Katarzyna Adwent zawiązała: dziewczyna nieszczęśliwa, że się nie wydała.
Natomiast święty Andrzej takie przysłowia przynosi:
Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży.
Śnieg na Andrzeja dla zboża zła nadzieja.
Na świętego Andrzeja trza kożucha dobrodzieja.
Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła, to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima.
Gdy w Andrzeja deszcz lub słota, w grudniu drogi bez błota.
Święty Andrzej wróży szczęście i szybkie zamęście.
Źródło: wikipedia.pl, www.przysłowia.pl
Oprac. HL Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 7580
