Chłodne dni to czas, kiedy zaczynamy ogrzewać nasze mieszkania i domy. Aby było to bezpieczne, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Podpowiadamy, jak poprawnie korzystać z instalacji i urządzeń grzewczych.
– Nastał czas pandemii, czas niespotykany i trudny dla nas wszystkich, bo zamknięci we własnych domach staramy się przyzwyczaić do nowej „normalności”, żyjąc i pracując w nich, ale nie zapominajmy przy tym, aby dom był dla nas i dla naszych bliskich bezpieczny. Zwracam się do wszystkich użytkowników pieców i kotłów na paliwo stałe i gazowe: dołóżcie Państwo starań, aby urządzenia i instalacje były użytkowane zgodnie z zasadami bezpieczeństwa. To kilka podstawowych zasad zawartych w krótkiej ulotce, z którą polecam się zapoznać i do której prosiłbym bezwzględnie się stosować – mówi Marek Łucyk, wiceprezydent Gdyni ds. rozwoju. – Z czadem nie ma żartów, to „cichy zabójca” – dodaje wiceprezydent.
Prezydent Gdyni oraz Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego przypominają o podstawowych zasadach bezpiecznego eksploatowania instalacji i urządzeń, które uchronią nas przed zatruciem tlenkiem węgla (czadem), wybuchem gazu i pożarem.
Należy pamiętać, że:
- co najmniej raz w roku właściciele lub zarządcy budynków mają obowiązek przeprowadzenia okresowej kontroli instalacji gazowej i przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych),
- na początku sezonu grzewczego należy sprawdzić stan techniczny wszelkiego rodzaju urządzeń służących do ogrzewania pomieszczeń lub wody, a przede wszystkim urządzeń gazowych,
- nie wolno ograniczać dopływu świeżego powietrza, zwłaszcza do kotłowni, łazienek, kuchni i innych pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia opalane gazem, aby możliwe było pełne, a tym samym bezpieczne spalanie,
- jeśli w pomieszczeniu są szczelne okna, to dla bezpiecznego spalania należy zapewnić stały dopływ świeżego powietrza poprzez urządzenia napowietrzające zainstalowane w tych oknach lub przez rozszczelnienie skrzydła okiennego,
- w ramach obowiązkowej kontroli okresowej, oprócz dokonania przeglądu stanu technicznego instalacji gazowych, trzeba sprawdzić drożność przewodów wentylacyjnych oraz odprowadzających spaliny. Nie należy zaklejać otworów wentylacyjnych i napływowych powietrza, kratek wentylacyjnych, a także otworów w dolnej części drzwi do łazienek,
- niesprawne i nieprawidłowo działające urządzenia gazowe i elektryczne należy wymienić. Wymiana bądź naprawa urządzeń gazowych może być dokonywana wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia,
- nie wolno nadmiernie obciążać instalacji elektrycznej przez włączenie do jednego gniazda kilku odbiorników dużej mocy,
- korzystając z urządzeń mających nieosłonięte spirale grzewcze, trzeba zwracać uwagę na to, by stały w bezpiecznej odległości od łatwopalnych przedmiotów i elementów mieszkania. Zawsze trzeba stosować się do instrukcji producenta w zakresie bezpiecznego ich użytkowania,
- w razie jakichkolwiek wątpliwości należy jak najszybciej zwrócić się do właściciela lub zarządcy budynku.
Uwaga na „cichego zabójcę”
Tlenek węgla (czad) to „cichy zabójca”. Śmiertelnie trujący gaz powstaje w wyniku spalania paliwa (gazowego, ciekłego lub stałego) w niewystarczającej ilości tlenu. Do całkowitego spalenia 1 m3 gazu ziemnego konieczne jest aż 10 m3 powietrza. Brak wystarczającego dopływu świeżego powietrza do pomieszczeń, gdzie znajdują się urządzenia grzewcze, poważnie zagraża tzw. niepełnym spalaniem i powstawaniem tlenku węgla. Czad pojawia się także, kiedy drzwiczki pieca czy kuchni opalanej paliwem stałym zostaną za wcześnie zamknięte, a również gdy palniki urządzenia gazowego są zanieczyszczone lub źle wyregulowane.
Tlenek węgla nie ma barwy, zapachu, ani smaku, a jego gęstość jest zbliżona do powietrza, przez co z łatwością rozprzestrzenia się w mieszkaniach. Czad dostaje się do organizmu człowieka poprzez drogi oddechowe, blokuje dostęp tlenu do organizmu, upośledzając organy najbardziej wrażliwe na niedotlenienie. Zaczadzenie często kończy się śmiercią!
Brak szczelnej i sprawnej instalacji gazowej oraz niewłaściwa wentylacja pomieszczeń mogą być także przyczyną wybuchu gazu. A w konsekwencji zniszczenia budynku i zagrożenia zdrowia oraz życia ludzi. Ulatniający się gaz tworzy z powietrzem mieszaninę silnie wybuchową już przy niewielkim, kilku-kilkunastoprocentowym, stężeniu w powietrzu.
Swoje bezpieczeństwo można podnieść, stosując urządzenia (detektory) wykrywające obecność w powietrzu zarówno tlenku węgla, gazu ziemnego, jak i gazów płynnych. Należy przy tym pamiętać, że gaz płynny – w odróżnieniu od ziemnego – jest cięższy od powietrza. Jeśli się ulatnia, nie jest odprowadzany przez wentylację umieszczoną pod stropem pomieszczenia. Dlatego szczególnie w przypadku korzystania z gazu płynnego zaleca się stosowanie detektorów (wykrywaczy) gazu.
Zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń gazowych:
- butle z gazem płynnym mogą być instalowane tylko w budynkach niskich, tj. o wysokości do 12 m włącznie nad poziomem terenu, lub mieszkalnych o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie,
- nie należy ogrzewać pomieszczeń kuchenkami gazowymi,
- zabronione jest instalowanie butli w budynkach zasilanych gazem z sieci,
- instalacja gazowa zasilana z butli gazowej, w której długość przewodu nieelastycznego z rury stalowej nie przekracza 2 m, po wymianie lub remoncie, a także po wymianie butli gazowej lub przewodu elastycznego, powinna być poddana kontroli szczelności pod ciśnieniem roboczym gazu. Sprawdzenie szczelności przy wymianie butli gazowej przeprowadza przedstawiciel dostawcy gazu lub użytkownik instalacji, zgodnie z instrukcją otrzymaną od rozprowadzającego butle,
- przewody elastyczne, służące do przyłączania urządzeń gazowych, po przekroczeniu oznaczonej daty ważności należy niezwłocznie wymienić.
Obiekty wielkogabarytowe
Prezydent Gdyni oraz Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego przypominają też wszystkim właścicielom i zarządcom nieruchomości, że zgodnie ze znowelizowanym prawem budowlanym do 31 maja i 30 listopada każdego roku, właściciele i zarządcy budynków o powierzchni przekraczającej 2000 m² oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m², mają obowiązek przeprowadzenia okresowej kontroli w zakresie sprawdzenia stanu technicznego.
– Sprawdzeniu podlega stan techniczny budynku w zakresie elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, instalacji gazowych oraz przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych – wymienia Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Joanna Nowacka–Kowalska.
Kontrole okresowe powinny wykonywać – na zlecenie właściciela lub zarządcy – osoby posiadające właściwe kwalifikacje, czyli legitymujące się uprawnieniami budowlanymi w odpowiedniej specjalności. Kontrolę przewodów kominowych: dymowych, spalinowych i wentylacyjnych mogą wykonywać również osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim.
Osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić nadzór budowlany o przeprowadzonej kontroli. W przypadku stwierdzenia jakiegokolwiek zagrożenia życia, zdrowia, bezpieczeństwa mienia lub środowiska, osoba przeprowadzająca kontrolę ma obowiązek bezzwłocznego przesłania kopii protokołu do organu nadzoru budowlanego. Natomiast właściciel, zarządca lub użytkownik powinien natychmiast usunąć uszkodzenia lub uzupełnić braki, które mogły spowodować zagrożenie, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem.
Obowiązek przeprowadzania kontroli stanu technicznego mają właściciele i zarządcy również w przypadku wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, takich jak: wstrząsy sejsmiczne, intensywne opady atmosferyczne czy silny wiatr.
Jednocześnie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego informuje, że kto nie zapewni okresowej kontroli, podlega karze grzywny (zgodnie z art. 93 pkt 8 ustawy Prawo budowlane), a kto niewłaściwie utrzymuje i użytkuje obiekt budowlany lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu, podlega karze grzywny lub karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku (art. 91a ustawy Prawo budowlane).
– Staramy się wspierać zarządców i administratorów w ich odpowiedzialnej roli gospodarzy budynków. Mamy świadomość ich wielkiej roli, jaką odgrywają w utrzymywaniu dobrostanu budynków, jak i bezpieczeństwa lokatorów, dlatego rokrocznie proponujemy im bezpłatne spotkania informacyjne. W ramach spotkań organizowanych w partnerstwie z producentem i dystrybutorem ciepła poruszamy tematy dotyczące termomodernizacji budynków, finansowania ekoefektywnych przedsięwzięć, jak i kwestie bezpieczeństwa użytkowania budynków – mówi Marek Łucyk, wiceprezydent Gdyni ds. rozwoju.
Ulotkę na temat bezpiecznego ogrzewania domu można pobrać tutaj, a tutaj dostępna jest ulotka dotycząca obiektów wielkogabarytowych.
Hanna Górecka-Banasik
