Początek nauki w szkole oznacza dla dziecka istotną zmianę trybu życia. Ten moment jest zarazem pierwszym krytycznym okresem rozwoju fizycznego dziecka, w którym mogą powstać wady postawy, które z biegiem lat będą się pogłębiać, aż doprowadzą do często nieodwracalnych zmian, powodujące niekorzystne skutki zdrowotne odczuwalne przez całą resztę życia.
Źródłem tych zmian są między innymi nowe dla dziecka warunki w szkole oraz w domu, związane z procesem uczenia się Długotrwałe pozostawanie w pozycji siedzącej przy równoczesnym ograniczeniu dotychczasowej aktywności ruchowej, noszenie obciążonych tornistrów (plecaków) a także pojawienie się czynników psychicznych (lęk, trema) może inicjować procesy powstawania wad postawy.
Przeciwdziałaniem tym zjawiskom uzależnione jest zarówno od warunków nauki w szkole, jak i od warunków w domu. Istotna jest pozycja siedząca przy ławce (stoliku, biurku). Prawidłowy dobór wysokości krzesła (fotela) i wysokości ławki (biurka) związany, ze wzrostem dziecka określa Polska Norma. Ustalono w niej 8 numerów mebli. Każdemu numerowi mebli przypisano określony kod kolorystyczny, który przedstawia poniższa tabela:
Wiedząc jakiego wzrostu jest nasze dziecko, łatwo można sprawdzić, w jakim zestawie mebli powinno siedzieć.
Kręgosłup dziecka jest narażony także na nadmierne obciążenie tornistrem
(plecakiem) oraz jego nieprawidłowym noszeniem. Przyjmuje się, że ciężar pełnego tornistra nie powinien przekraczać 10% masy ciała dziecka. Z dotychczas przeprowadzonych badań wynika, że część dzieci nosi zbyt ciężkie tornistry. Waga samego tornistra może wahać się w granicach od 0,5 kg nawet do 1,7kg.
Należy pamiętać, że prawidłowa pozycja siedząca jest zapewniona wtedy, gdy:
podeszwy stóp (w obuwiu) całą swoją powierzchnią stykają się z podłożem,
pomiędzy udami a blatem stołu zachowany jest prześwit, umożliwiający swobodne poruszanie nogami,
uda od spodu nie są uciśnięte przez krawędź siedziska, krzesła,
płyta stołu jest na poziomie łokci ( po położeniu przedramienia na blacie, pomiędzy przedramieniem a ramieniem powstaje kąt prosty),
oparcie krzesła podpiera plecy w odcinku lędźwiowym kręgosłupa,
przednia krawędź siedziska nie uciska na tylną część podudzia,
miedzy siedziskiem krzesła a oparciem jest wolna przestrzeń.
Obciążenie tornistrem może być zmniejszone przez rodziców, jeżeli kupiony zostanie plecak:
• lekki (niektóre plecaki mogą ważyć znacznie poniżej 1 kg – bez wyposażenia),
• wyposażony w regulowane, miękkie i szerokie szelki,
• z usztywnianą ścianą tylną, z wyprofilowaną częścią dolną (dostosowany do krzywizny kręgosłupa),
• z przegródkami w środku umożliwiającymi równomierne rozłożenie zawartości plecaka.
Przy zakupie zeszytów należy wybierać zeszyty jak najcieńsze, w miękkiej oprawie (łączny ciężar zeszytów może sięgać nawet 1 kg).
Kupować dodatkowe wyposażenie szkolne jak najlżejsze i tylko niezbędne (nie wybierać ciężkich, wieloczęściowych piórników).
Kontrolować zawartość plecaka przed każdym wyjściem do szkoły – dzieci często zabierają nieprzydatne w danym dniu podręczniki i pomoce szkolne, a także noszą przedmioty zbędne.
Żywienie, jak i styl życia dziecka zależy w znacznym stopniu od rodziców
Wiek wczesnoszkolny to okres, w którym dziecko uczy się prawidłowych zachowań i jednocześnie wskazuje duże zainteresowanie zdrowiem własnym i swoich najbliższych. Śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Ta zasada w szczególności dotyczy dzieci, które czeka wzmożony wysiłek, zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Dziecko prawidłowo odżywione, które regularnie je I i II śniadanie osiąga lepsze wyniki w nauce oraz lepiej się rozwija. Nawet najbardziej obfite pierwsze śniadanie zjedzone w domu nie zaspakaja potrzeb młodego organizmu przez cały czas pobytu w szkole.
Aby zapobiec znużeniu i obniżeniu koncentracji na lekcji dziecko powinno zjeść II śniadanie w szkole. Najprostszym rozwiązaniem są kanapki. Najlepiej jest wykorzystać: pieczywo pełnoziarniste, razowe cienko smarowane masłem z dodatkiem produktów białkowych- wędlin, pieczonych mięs, jajek, serów, ryb. Konieczny jest dodatek warzyw w postaci, np. liści sałaty, plasterków ogórka, pomidora, rzodkiewki. Do picia najlepsza jest woda mineralna, napój mleczny (maślanka, kefir, jogurt), sok warzywny, niesłodzone soki owocowe lub lekka herbata.
Źródło: PPIS w Elblągu
