Jest 6.00 rano. Malbork budzi się do życia, jak każdego dnia. Jest chłodno, a ja muszę dziś wstać…. Nie jest to łatwe. Reumatyczny ból w stawach powoduje, że z trudem przesuwam nogi na skraj łóżka. Muszę trochę posiedzieć, aż ból ustąpi. Zbieram siły i w końcu podnoszę się z jękiem. Utykając idę do łazienki, bo pęcherz już mocno daje o sobie znać. Często zapominam gdzie położyłam klucze, a co gorsza czasami zapominam o czajniku postawionym na gazowej kuchence.. Przeraża mnie myśl, że mój umysł może wkrótce odmówić mi posłuszeństwa. Ale odnotowałam też sukces: dożyłam kolejnego dnia!
Kiedy byłam młoda, nie myślałam o starości. Dziś mam 50 lat, a jeśli dożyję – za 20 lat tak mniej więcej będzie wyglądał mój dzień. To straszne! Czy można temu jakoś zaradzić? Czy spadek sprawności intelektualnej jest nieuchronnym skutkiem starzenia się? W jaki sposób dbać w podeszłym wieku o dobrą kondycję umysłu?
Może i ty droga babciu, i ty drogi dziadku, też zapominasz imiona i lękasz się, że chwilowe luki w pamięci to początek poważnej utraty sprawności umysłowej. Ale nie martwcie się! Zapominanie przydarza się ludziom w każdym wieku, a zmiany w funkcjonowaniu umysłu, których może doświadczać starsza osoba, zazwyczaj nie są spowodowane demencją. Podobno prawie 90 procent ludzi powyżej 65 roku życia jej nie ma.
Zaburzenia pamięci oraz nagła dezorientacja mogą być spowodowane najróżniejszymi stanami charakterystycznymi dla podeszłego wieku, które da się leczyć. Przyczyną nagłej dezorientacji może być niedożywienie, odwodnienie, anemia, uraz głowy, nieprawidłowe funkcjonowanie tarczycy, niedobór witamin, działanie uboczne przyjmowanych leków, a nawet zmiana otoczenia. Kłopoty z pamięcią są nieraz wynikiem przedłużającego się stresu, a dezorientacja — różnych infekcji. Powodem takich zaburzeń bywa też depresja.
A więc, moi drodzy, skupmy się na tym, co wciąż możemy robić, nie zniechęcajmy się tym, czego już nie potrafimy zdziałać. Zachowamy godność osobistą i wciąż będziemy się czuli przydatni.
W pewnym raporcie ONZ zachęcono do ciągłego robienia postępów przez formalną i nieformalną edukację, działalność w organizacjach społecznych oraz aktywność religijną. Angażowanie się w pożyteczne zajęcia może zaspokoić wiele potrzeb starszych osób. Zachowują oni poczucie, że robią coś sensownego, czerpią z tego satysfakcję, a czasem nawet jakiś dochód. Gimnastykowanie umysłu usprawnia pracę mózgu. Wobec tego należy go pobudzać. Musimy (my, staruszkowie) uczyć się wciąż nowych rzeczy.
JAK POMÓC SOBIE?
Oto kilka sposobów tworzenia oraz wzmacniania połączeń między komórkami nerwowymi w mózgu, czyli zachowania sprawności umysłu możliwie, jak najdłużej.
* Rozwijaj nowe zainteresowania. Mogą to być zajęcia artystyczne, różne gry słowne, układanki i krzyżówki; ucz się jakiegoś języka obcego.
* Nawiązuj znajomości z różnymi osobami; podtrzymuj kontakty towarzyskie, prowadź rozmowy, żeby przeciwdziałać monotonii i podtrzymywać sprawność umysłową.
* Dobieraj sobie wartościową lekturę; dziel się refleksjami na temat tego, co przeczytałeś.
* Przypominaj sobie i opowiadaj wiadomości z radia lub telewizji, by ćwiczyć pamięć krótko- i długotrwałą.
* Kiedy posługujesz się pilotem, korzystasz z telefonu albo myjesz zęby, rób to mniej sprawną ręką (lewą, jeśli jesteś praworęczny, albo na odwrót).
* W ciągu dnia staraj się w jak najpełniejszej mierze wykorzystywać swoje zmysły.
* Zbieraj informacje o ciekawych miejscach — bliskich oraz odległych — i je odwiedzaj.
JAK MŁODZI MOGĄ POMÓC STARSZYM LUDZIOM?
* Szanuj ich godność.
* Uważnie słuchaj.
* Okazuj empatię.
* Dostrzegaj, kiedy potrzebują zachęt i wsparcia.
* Zapraszaj ich do udziału w różnych przedsięwzięciach.
* Proponuj praktyczną pomoc.
* Bądź wielkoduszny i cierpliwy.
Czy to już wszystko? Na pewno nie. Ale jeśli uda się wam, drodzy emeryci, choćby w części zastosować te rady w codziennym życiu, to z pewnością będziecie mogli czasem sobie zaśpiewać: „Wesołe jest życie staruszka, wesołe, jak piosnka jest ta….”
Jolanta Pietrusiewicz Wersja archiwalna wpisu dostępna pod adresem: http://razemztoba.pl/beta/index.php?NS=srodek_new_&nrartyk= 2212
